جهانگیر عابدی کوپایی؛ افشین بنی اسدی؛ محمدمهدی درافشان
چکیده
ترکیب گیاه‌پالایی و بتن متخلخل فناوری جدیدی است که در آن تحت عنوان تصفیه طبیعی از بتن متخلخل و گیاهان مقاوم برای حذف یا کاهش غلظت آلاینده‌ها استفاده میشود. در این پژوهش عملکرد بتن متخلخل همراه با مواد افزودنی همچون پوکه معدنی و پرلیت به عنوان بستر و گیاه وتیور بر روی پساب شهری مورد بررسی قرار گرفته است. مکعب مستطیل‌هایی از بتن متخلخل ...
بیشتر
ترکیب گیاه‌پالایی و بتن متخلخل فناوری جدیدی است که در آن تحت عنوان تصفیه طبیعی از بتن متخلخل و گیاهان مقاوم برای حذف یا کاهش غلظت آلاینده‌ها استفاده میشود. در این پژوهش عملکرد بتن متخلخل همراه با مواد افزودنی همچون پوکه معدنی و پرلیت به عنوان بستر و گیاه وتیور بر روی پساب شهری مورد بررسی قرار گرفته است. مکعب مستطیل‌هایی از بتن متخلخل با ابعاد 30×30×15 سانتی‌متر مکعب (که به ترتیب طول، عرض و ارتفاع میباشد) ساخته و گیاه مورد نظر با دو تراکم متفاوت (12 و 27 بوته گیاه) در بین بتن‌ها قرار داده شد. پس از گذشت زمان‌های ماند مورد نظر (5، 7 و 9 ساعت) جریان پساب از حوضچه ورودی و خروجی نمونه‌برداری شد و آزمایش‌های تعداد کل کلی‌فرم، اکسیژن‌خواهی بیولوژیکی(BOD)، اکسیژن‌خواهی شیمیایی (COD) و کل جامد معلق (TSS) بر روی نمونه‌ها انجام گرفت. اثر بتن متخلخل، تراکم گیاهی و زمان‌ماند با استفاده از طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. به طور متوسط در زمان‌ماند 5 ساعت BOD، COD، TSS و کلی‌فرم به ترتیب 1/16، 5/27، 6/20 و 1/19 درصد کاهش یافت. همچنین به طور متوسط در زمان‌ماند 7 ساعت BOD، COD، TSS و کلی‌فرم به ترتیب 5/20، 33، 1/26 و 3/25 درصد کاهش یافت. در زمان‌ماند 9 ساعت نیز به طور متوسط BOD، COD، TSS و کلی‌فرم به ترتیب 9/25، 5/38، 9/31 و 5/30 درصد کاهش یافت. در مجموع این طرح در حذف BOD، COD و TSS موفق عمل نمود و در حذف کلی‌فرم نیز عملکرد خوبی داشته است.
عبدالرضا ظهیری؛ امیراحمد دهقانی؛ ایمان یوسف آبادی
چکیده
در رودخانهها و بهویژه در محل قوس، تغییرات سرعت جریان در جهتهای عرضی و عمقی غیریکنواخت و تحت تأثیر عوامل زیادی از قبیل جریانهای ثانویه، زبری بستر و جدارهها و وضعیت هیدرولیکی جریان است. برای محاسبهی توزیع دوبعدی سرعت جریان در رودخانههای مستقیم، محققان روشهای زیادی ارائه کردهاند. این در حالی است که به‌دلیل ساختار ...
بیشتر
در رودخانهها و بهویژه در محل قوس، تغییرات سرعت جریان در جهتهای عرضی و عمقی غیریکنواخت و تحت تأثیر عوامل زیادی از قبیل جریانهای ثانویه، زبری بستر و جدارهها و وضعیت هیدرولیکی جریان است. برای محاسبهی توزیع دوبعدی سرعت جریان در رودخانههای مستقیم، محققان روشهای زیادی ارائه کردهاند. این در حالی است که به‌دلیل ساختار پیچیدهی جریان در قوس رودخانهها، شبیهسازی میدان سرعت در این مقاطع به کمک نرمافزارهای دینامیک سیالات محاسباتی انجام میشود. در این پژوهش، از روش احتمالاتی چیو برای حل میدان سرعت جریان در یکی از قوسهای رودخانهی گرگان‌رود در استان گلستان استفاده شد. با توجه به کمبود دادههای صحرایی در قوسهای رودخانهای، برای انجام این تحقیق 6 نمونه میدان سرعت جریان در یکی از قوسهای بالادست ایستگاه هیدرومتری آققلا (به فاصله 200 متر) اندازهگیری شد. از بین این دادهها، 4 سری توزیع سرعت برای واسنجی مدل و 2 سری برای صحتسنجی آن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که روش چیو در شبیهسازی میدان سرعت جریان در این رودخانهی پیچان از دقت قابل‌قبولی برخوردار است. تحلیل آماری نتایج بهدست آمده بیانگر این است که میانگین خطای مطلق این روش برای حل توزیع دوبعدی سرعت جریان در محل قوس در مرحلهی واسنجی حدود 9/4 درصد و در مرحلهی صحتسنجی حدود 5/3 درصد است. این میزان خطا برای محاسبهی دبی کل جریان رودخانه در محل قوس بهترتیب حدود 9/5 و 0/6 درصد بهدست آمده است.
رسول نوری خواجه بلاغ؛ محمدرضا خالدیان؛ محمد کاوسی کلاشمی؛ محمدتقی عظیمی
چکیده
در سالهای اخیر بهرهبرداری غیربهینه از منابع آبی بهویژه منابع آب زیرزمینی، خشکسالی، رعایتنکردن اصول حفاظت در بهرهبرداری از منابع آبیکشور، رشد جمعیت و غیره موجب شد تا نهادهی آب بهعنوان یکی از مهمترین عوامل محدودکنندهی توسعه در بخش کشاورزی ایفاء نقش نماید. یکی از راهکارهایی که میتواند تا حدودی این مشکل ...
بیشتر
در سالهای اخیر بهرهبرداری غیربهینه از منابع آبی بهویژه منابع آب زیرزمینی، خشکسالی، رعایتنکردن اصول حفاظت در بهرهبرداری از منابع آبیکشور، رشد جمعیت و غیره موجب شد تا نهادهی آب بهعنوان یکی از مهمترین عوامل محدودکنندهی توسعه در بخش کشاورزی ایفاء نقش نماید. یکی از راهکارهایی که میتواند تا حدودی این مشکل را حل کند، مدیریت جامع آب است که روشی اقتصادی دارای اهمیت است. همچنین با ارزشگذاری میتوان بین عرضه و تقاضای آب تعادل ایجاد کرد. در این مطالعه برای تعیین ارزش اقتصادی آب در تولید محصولات گندم و جو از روش تابع تولید استفاده شد. بهمنظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای EXCEL و SPSS استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که متوسط مقدار تولید نهایی نهادهی آب آبیاری برای محصول گندم و جو به ترتیب برابر با 240/0 و 268/0، با ارزش اقتصادی 3/3237 و 2813 ریال بر مترمکعب است. همچنین بیشترین میزان مصرف آب در تولید گندم و جو به ترتیب برابر با 5200 و 3100 مترمکعب و میانگین مصرف آب به ترتیب برابر با 56/4604 و 7/2793 مترمکعب بهدست آمد. با توجه به اینکه ارزش نهایی تولید آب بیشتر از هزینهی تأمین آب آبیاری است، در صورت اصلاحنکردن قیمت آب کشاورزی باعث برداشت و استفادهی بیرویه از منابع آبی میشود. برای جلوگیری از این امر بهتر است قیمت آب کشاورزی براساس ارزش نهایی تولید تنظیم شود.
محمدرضا براتی؛ مهدی ذاکری نیا؛ ابوطالب هزارجریبی
چکیده
بادستگاه‌های آبیاری آبفشان دوار که یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های آبیاری بارانی میباشد، اخیراً در ایران کاربرد زیادی پیدا کرده است. با توجه به امر لزوم تحقیق در مورد سازگاری این سامانه با شرایط فرهنگی، اقتصادی، اقلیمی ایران و بهینه نمودن کارایی سامانه امری ضروری است. با توجه به موارد فوق هدف از این ارزیابی، شناخت وضع موجود دستگاه ...
بیشتر
بادستگاه‌های آبیاری آبفشان دوار که یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های آبیاری بارانی میباشد، اخیراً در ایران کاربرد زیادی پیدا کرده است. با توجه به امر لزوم تحقیق در مورد سازگاری این سامانه با شرایط فرهنگی، اقتصادی، اقلیمی ایران و بهینه نمودن کارایی سامانه امری ضروری است. با توجه به موارد فوق هدف از این ارزیابی، شناخت وضع موجود دستگاه آبفشان دوار میباشد که بر اساس آن بتوان در جهت بهبود وضعیت دستگاه و رفع نقاط ضعف آن تصمیم‌گیری نمود. اهمیت این موضوع از یک طرف و کمبود اطلاعات از طرف دیگر، ضرورت انجام تحقیقات در این زمینه را روشن می‌سازد. لذا در این راستا ارزیابی سنترپیوت در دو سرعت 10 و 60 درصد بصورت شعاعی و عمودی صورت گرفت که در آن ضریب یکنواختی در عبور دستگاه به صورت شعاعی و با سرعت 10 و 60 درصد، بهترتیب 3/80 و 4/76 درصد و یکنواختی توزیع آب بهترتیب 6/72 و 5/65 درصد به دست آمد. همچنین آزمایش ضریب یکنواختی در جهت عمودی در دو سرعت مذکور به ترتیب 1/61 و 3/59 درصد بهدست آمد. یکنواختی توزیع رطوبت در خاک پس از آبیاری با سرعت 60 درصد نیز اندازهگیری و محاسبه شد که نتیجه مقدار 37/86 درصد را نشان داد. نتایج نشان داد که مقدار یکنواختی توزیع رطوبت خاک از مقدار یکنواختی توزیع آب در سطح مزرعه بیشتر بود که علت آن در جریانات افقی و فرآیند انتقال آب در زیر سطح میباشد. بر‌این اساس در این مناطق با وجود یکنواختی پخش آب حدود 70 درصد، مقدار یکنواختی توزیع رطوبت مناسب است.
نسیم کمالی؛ بهمن فرهادی بانسوله
چکیده
میزان تبخیر و تعرق گیاهان درون یک منطقه با توجه به پارامترهای هواشناسی، مرحله رشد گیاه و شرایط مدیریتی مزارع دارای تغییرات زمانی و مکانی میباشد. هدف از مطالعه کنونی مقایسه روند تغییرات مکانی و زمانی تبخیر و تعرق ذرت در منطقه ماهیدشت با استفاده از تصاویر ماهوارهای با منابع علمی موجود (به علت نبودن دادههای لایسیمتری) بوده است. ...
بیشتر
میزان تبخیر و تعرق گیاهان درون یک منطقه با توجه به پارامترهای هواشناسی، مرحله رشد گیاه و شرایط مدیریتی مزارع دارای تغییرات زمانی و مکانی میباشد. هدف از مطالعه کنونی مقایسه روند تغییرات مکانی و زمانی تبخیر و تعرق ذرت در منطقه ماهیدشت با استفاده از تصاویر ماهوارهای با منابع علمی موجود (به علت نبودن دادههای لایسیمتری) بوده است. در این مطالعه تبخیر و تعرق روزانه برای چهار مزرعه ذرت واقع در مناطق مختلف دشت با استفاده از الگوریتم سبال و تصاویر ماهوارهای لندست8 در 6 تاریخ در طول دوره رشد گیاه ذرت در سال 1393 تخمین زده شد. از آنجایی که اندازهگیری مزرعهای تبخیر و تعرق واقعی جهت اعتبارسنجی نتایج حاصل از برآورد تبخیر و تعرق براساس الگوریتم سبال وجود نداشت، نتایج نهایی (تبخیر و تعرق) و همچنین نتایج میانی الگوریتم سبال (شاخص دمای سطحی، NDVI و آلبیدو ) با نتایج قابل قبول در دسترس مقایسه شد. نتایج نشان داد تبخیر و تعرق به دست آمده با الگوریتم سبال و نرمافزار AGWAT روند مشابهی داشتند. روند افزایشی و کاهشی دمای سطحی در گذر زمان منطقی بود. متوسط شاخص NDVI در طول دوره رشد در مزارع مورد مطالعه بین 47/0 تا 53/0 بوده که با توجه به منابع در محدوده قابل قبولی قرار دارد. ضریب بازتاب نور (آلبیدو) با متوسط 18/0-17/0 تغییرات اندکی در بین مزارع منتخب داشت. تغییرات زمانی نتایج نشان دهنده روند افزایشی دمای سطحی، تبخیر و تعرق و شاخص گیاهی NDVI تا اواسط دوره رشد و سپس کاهش این پارامترها میباشد.
سید امیر حسین موسوی؛ اصلان اگدرنژاد؛ عبدالعلی گیلانی
چکیده
توجه به زراعت برنج به دلیل مصرف زیاد آب در کشاورزی پایدار بسیار اهمیت دارد. این گیاه زراعی مهمترین منبع غذایی در کشور ما محسوب میشود و به همین دلیل اطلاع از مقدار آب مصرفی آن در ارقام مختلف با روشهای کاشت گوناگون مهم است. چون انجام آزمایش‌های متعدد برای اطلاع از این موضوع نیازمند صرف وقت و هزینه بسیار است؛ لازم است از مدل‌سازی ...
بیشتر
توجه به زراعت برنج به دلیل مصرف زیاد آب در کشاورزی پایدار بسیار اهمیت دارد. این گیاه زراعی مهمترین منبع غذایی در کشور ما محسوب میشود و به همین دلیل اطلاع از مقدار آب مصرفی آن در ارقام مختلف با روشهای کاشت گوناگون مهم است. چون انجام آزمایش‌های متعدد برای اطلاع از این موضوع نیازمند صرف وقت و هزینه بسیار است؛ لازم است از مدل‌سازی گیاهی استفاده شود. بدین منظور، برای ارزیابی عملکرد، زیست‌توده و کارایی مصرف آب برنج با مدل AquaCrop تحقیقی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. در این تحقیق، دو عامل روش کاشت (D1: نشایی، D2: مستقیم رایج در منطقه و D3: خشکه‌کاری) و رقم برنج (v1: عنبوری قرمز، v2: چمپا و v3: دانیال) برای شبیهسازی پارامترهای مورد مطالعه در نظر گرفته شدند. مقادیر آماره‌های MBE، RMSE و NRMSE برای عملکرد برنج بهترتیب برابر با 25/0 تن در هکتار، 0/1 تن در هکتار و 10/0 بود. این مقادیر برای زیست‌توده بهترتیب برابر با 30/0 تن در هکتار، 15/1 تن در هکتار و 05/0 و برای کارایی مصرف آب بهترتیب برابر با 07/0 کیلوگرم بر مترمکعب، 24/0 کیلوگرم بر مترمکعب و 03/0 بود. مقادیر آماره EF برای عملکرد، زیست‌توده و کارایی مصرف آب برنج بهترتیب برابر با 87/0، 56/0 و 65/0 و مقادیر d برای هر سه پارامتر برابر با 99/0 بود. با توجه به این نتایج، مدل AquaCrop دقت کافی در شبیهسازی عملکرد، زیست‌توده و کارایی مصرف آب برنج جهت نیل به کشاورزی پایدار داشت.
بنفشه رحیمی؛ مریم حافظ پرست مودت
چکیده
تغییر اقلیم که به معنی تغییرات بلندمدت اقلیمی در یک منطقه است، با افزایش دما و تغییرات الگوی بارش تغییراتی در برآورد تقاضاهای آبی ایجاد کرده است. شبیهسازی منابع و مصارف حوضهی آبریز سد جامیشان با استفاده از مدل WEAP با الگوهای کشت موجود در منطقه بررسی شد. برای ارزیابی تأثیر تغییر اقلیم بر پارامترهای بارش و دما در این منطقه از خروجی‌های ...
بیشتر
تغییر اقلیم که به معنی تغییرات بلندمدت اقلیمی در یک منطقه است، با افزایش دما و تغییرات الگوی بارش تغییراتی در برآورد تقاضاهای آبی ایجاد کرده است. شبیهسازی منابع و مصارف حوضهی آبریز سد جامیشان با استفاده از مدل WEAP با الگوهای کشت موجود در منطقه بررسی شد. برای ارزیابی تأثیر تغییر اقلیم بر پارامترهای بارش و دما در این منطقه از خروجی‌های سناریوی RCP8.5 مدلهای HADGEM2_ES و MIROC5 و از سری مدلهای CMIP5 استفاده شد. در این پژوهش پارامترهای ماهانهی دما و بارش سد جامیشان با استفاده از روش عامل تغییر ریزمقیاس و برای دوره آتی تولید شدند. از روش یادگیری ماشینی رگرسیون بردار پشتیبان تصحیح شده با تغییر در پارامترهای موثر برای پیش بینی رواناب در دوره تغییر اقلیم استفاده گردید. نتایج مدل اقلیمی بهطور میانگین افزایش دمای ۵/۰ تا ۵/۱ درجه سلسیوس را در طول دورهی آماری نشان می‌دهد. نتایج بارش شبیهسازی شده نشان می‌دهد که میانگین بارش ماهیانه با سناریوی8.5 RCP در دورهی آتی در مدل HADGEM2_ES با افزایش ۵ درصدی و در مدل MIROC5 با کاهش ۶ درصدی نسبت به دورهی پایه همراه بوده‌است. بررسی نتایج پیش‌بینی دبی با استفاده از مدل SVR حاکی از آن است که رواناب نسبت به دورهی پایه با کاهش همراه است. بهمنظور برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب با استفاده از نرم افزار WEAP به شبیهسازی سد جامیشان پرداخته شد. بدین منظور با درنظر گرفتن سه الگوی کشت متفاوت مقادیر تأمین و کمبود برای هر نیاز برآورد گردید. شبیهسازی الگوی کشت‌های مختلف در WEAP نشان می‌دهد بهطور میانگین تأمین برابر با 75 درصد است.
