پرهام جویلی؛ محمد حیدرنژاد
چکیده
تاسیسات آبرسانی دارخوین از سال 1348 با هدف آبرسانی به بندر امام خمینی (ره) و صنایع پتروشیمی ماهشهر به بهره برداری رسید که پس از تأمین آب مورد نیاز صنایع از طریق ایستگاه پمپاژ کوت امیر اهواز بطور انحصاری تأمین کننده آب شرب شهرستان شادگان و روستاهای تابعه گردید. در این پژوهش با استفاده از نرم افزار Water Gems مدلسازی الگوی جریان در خط انتقال ...
بیشتر
تاسیسات آبرسانی دارخوین از سال 1348 با هدف آبرسانی به بندر امام خمینی (ره) و صنایع پتروشیمی ماهشهر به بهره برداری رسید که پس از تأمین آب مورد نیاز صنایع از طریق ایستگاه پمپاژ کوت امیر اهواز بطور انحصاری تأمین کننده آب شرب شهرستان شادگان و روستاهای تابعه گردید. در این پژوهش با استفاده از نرم افزار Water Gems مدلسازی الگوی جریان در خط انتقال آب دارخوین صورت گرفت و به تغییر قطر لولهها و پمپاژ و تاثیر آن بر فشار، سرعت و تلفات پرداخته شد. نتایج نشان داد با کاهش 3/33 درصدی قطر لولهها تلفات فشار در تمامی مسیر زیر 3 متر می‌باشد. تلفات فشار پایین به دلیل سرعت نرمال می‌باشد. همچنین کاهش 3/33 درصدی قطر لولهها و کاهش قطر پروانه پمپها از 500 به 460 میلیمتر باعث کاهش چشمگیر فشار شده است. به طور متوسط فشار در سناریو 1 برابر 75 متر و در سناریو 2 الی 6 به ترتیب برابر با 72، 65، 60، 55 و 40 متر می‌باشد که شاهد کاهش3/3، 4/12، 7/19، 7/25 و 2/46 درصدی فشار در کل مسیر میباشیم.
هما رزمخواه
چکیده
فقدان یا کمبود ایستگاه‌هایی که بطور کامل حاوی چنین مشخصاتی باشند، اقلیم شناسان را ملزم به رعایت اصولی معین در درون‌یابی می‌سازد. در این تحقیق تلاش بر آن است که ضمن معرفی روش درون‌یابی کریجینگ به عنوان یکی از روشهای دقیق و پرکاربرد، مراحل انجام این فرآیند و انتخاب بهترین نوع از مدل کریجینگ با ذکر مطالعه‌ای موردی صورت گیرد. ...
بیشتر
فقدان یا کمبود ایستگاه‌هایی که بطور کامل حاوی چنین مشخصاتی باشند، اقلیم شناسان را ملزم به رعایت اصولی معین در درون‌یابی می‌سازد. در این تحقیق تلاش بر آن است که ضمن معرفی روش درون‌یابی کریجینگ به عنوان یکی از روشهای دقیق و پرکاربرد، مراحل انجام این فرآیند و انتخاب بهترین نوع از مدل کریجینگ با ذکر مطالعه‌ای موردی صورت گیرد. با توجه به روند رو به افزایش خشکسالی در کشور و نیاز به برنامه ریزی در مدیریت منابع آب، در مطالعه حاضر خشکسالی هواشناسی استان فارس مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا شاخص خشکسالی هواشناسی استاندارد شده بارش SPI سه ماهه برای ایستگاه‌های سینوپتیک استان محاسبه گردید. شاخص SPI سه ماهه در مطالعات مرتبط با خشکسالی کشاورزی کاربرد بیشتری دارد. به منظور درون‌یابی شاخص SPI سه ماهه در ابتدا سمی‌واریوگرام تجربی دادههای محاسبه و ترسیم گشت. سپس 17 مدل کریجینگ بر سمی‌واریوگرام دادهها برازش یافت، و با استفاده از تکنیک ارزیابی متقاطع خطای تخمین مدلها برآورد گردید. نتایج نشان داد که مناسبترین مدل برازش داده شده بر دادههای شاخص خشکسالی SPI سه ماهه ایستگاه‌ها، مدلهای خطی، توانی، ریشه دوم، لگاریتمی و گوسی کریجینگ معمولی می‌باشد. با استفاده از نتایج حاصله، ارزیابی کفایت شبکه بارانسنجی نیز میتواند صورت گیرد. مدل گوسی به عنوان یکی از بهترین مدلهای برازش یافته بیانگر پیوستگی مکانی بالای بارش در منطقه مورد مطالعه است. واریوگرام با فرض عدم وجود روند بر دادهها برازش داده شد. در نظر گرفتن روند خطی و غیر خطی، و آنالیز نقشه‌های خطا میتواند منجر به استخراج مدلهای بهتر گردد.
علیجان آبکار؛ حمزه سعیدیان؛ نجمه حاج سید علیخانی
چکیده
مسائل اقتصادی – اجتماعی در حوزههای آبخیز سراسر دنیا به یکی از مهمترین مقولههای مورد بررسی در حوزههای آبخیز تبدیل شده است. در این تحقیق ابتدا زیر حوزههای حوزه آبخیز یزدانآباد مشخص شدند و سپس به بررسی مسائل اقتصادی – اجتماعی حوزه آبخیز یزدانآباد پرداخته شد و درآمدهای ناخالص تولیدات حوزه و همچنین هزینه ها و سود ...
بیشتر
مسائل اقتصادی – اجتماعی در حوزههای آبخیز سراسر دنیا به یکی از مهمترین مقولههای مورد بررسی در حوزههای آبخیز تبدیل شده است. در این تحقیق ابتدا زیر حوزههای حوزه آبخیز یزدانآباد مشخص شدند و سپس به بررسی مسائل اقتصادی – اجتماعی حوزه آبخیز یزدانآباد پرداخته شد و درآمدهای ناخالص تولیدات حوزه و همچنین هزینه ها و سود خالص تولیدات حوزه مشخص شدند. سپس درآمد خالص منابع تولید و خانوار در حوزه آبخیز یزدانآباد به تفکیک سامان عرفی بهدست آمدند و روش و مکانیسم راهکارهای عملی جهت حل مشکلات حوزه آبخیز یزدانآباد پیشنهاد گردیدند. با توجه به آنکه نظام‌های بهرهبرداری کشاورزی موجود در حوزه مورد مطالعه سنتی است لذا به دنبال خود یکسری مشکلات را که موجب فرسایش، کم‌آبی، کمبود درآمد و مهاجرت در حوزه میشود، در پیخواهد داشت. مطابق بررسی‌های اقتصادی انجام‌شده روی منابع تولید و درآمد و با توجه به نتایج نسبت هزینه به فایده منابع مختلف تولید حوزه آبخیز یزدانآباد 55/0 است که رقم پایینی است. راهکارهای عملی جهت حل مشکلات حوزه آبخیز یزدان آباد نیز شامل تشکیل تعاونی آبخیزنشینان، برگزاری کلاسهای آموزشی، احداث دامداری نیمه صنعتی، احداث خانه بهداشت و درمان دام، احداث زیر ساختهای گردشگری و برنامههای مدون کشت و بهرهبرداری گیاهان دارویی پیشنهاد میگردد. نتایج تحقیق نشان داد که در حوزه آبخیز یزدان آباد بیشترین نوع سامانه‌های عرفی مربوط به روستایی – عشایری با 5 مورد و کمترین نوع سامانه‌های عرفی مربوط به روستایی می‌باشد و 8 نوع محصول باغی در حوزه آبخیز یزدان آباد وجود دارد که پسته بیشترین مساحت و گیلاس، آلبالو و زرشک کمترین مساحت را به خود اختصاص داده است و کمترین عملکرد در واحد سطح مربوط به غلات می‌باشد و بیشترین عملکرد در واحد سطح مربوط به گیاهان دارویی می‌باشد. بهطور کلی نتایج تحقیق نشان داد که با بهبود مسائل اقتصادی و اجتماعی و کسب درآمدهای پایدار کشاورزی در حوزه آبخیز مورد مطالعه فشار بر منابع طبیعی موجود در حوزه کمتر شده و به تبع آن تخریب منابع آبی و خاکی کاهش مییابد.
سجاد امیرحاجلو؛ مهدی قیصری؛ محمد شایان نژاد
چکیده
باتوجه به پاسخ مثبت گیاه به نیتروژن، کشاورزان به هر میزان که کودهای نیتروژنی در دست داشته باشند، ازآنها استفاده می‌کنند. مصرف زیاد کودهای نیتروژنی علاوه بر تحمیل هزینه اضافی برکشاورز، باعث آلودگی محیط زیست و تأثیر مستقیم بر سلامت انسان نیز میشود. بنابراین ضروری است برای استفاده بهینه از کودهای نیتروژنی، مقدار نیتروژن-نیتراتی ...
بیشتر
باتوجه به پاسخ مثبت گیاه به نیتروژن، کشاورزان به هر میزان که کودهای نیتروژنی در دست داشته باشند، ازآنها استفاده می‌کنند. مصرف زیاد کودهای نیتروژنی علاوه بر تحمیل هزینه اضافی برکشاورز، باعث آلودگی محیط زیست و تأثیر مستقیم بر سلامت انسان نیز میشود. بنابراین ضروری است برای استفاده بهینه از کودهای نیتروژنی، مقدار نیتروژن-نیتراتی موجود در خاک، گیاه و آب آبیاری مشخص شود و در نهایت با توجه به بیلان نیتروژن میزان کمبود نیتروژن محاسبه و به گیاه داده شود و از کاربرد کود بیشتر اجتناب شود. بیشتر روشهای معمول برای اندازه‌گیری نیترات زمانبر و گران قیمت هستند. اندازه‌گیری به روش طیف‌سنجی (اسپکتروفوتومتر) این امکان را فراهم میکند که در کمترین زمان با کمترین هزینه و با دقت مناسبی میزان نیتروژن-نیتراتی در هر یک از محیطهای خاک، گیاه و آب را محاسبه کرد. در این پژوهش علاوه بر معرفی روش سریع اندازگیری میزان نیترات در هر یک از محیطهای آب، خاک و گیاه، نتایج برحسب واحدهای کاربردی در مزرعه و قابل درک برای کشاورزان و دانشجویان از جمله کیلوگرم نیتروژن در هر تن محصول، و میزان نیتروژن بهکاررفته از طریق آبیاری یا نیتروژن موجود در خاک برحسب کیلوگرم بر هکتار زمین ارائه شد.
مهین حنیفه پور؛ لیلا بیابانی؛ غلامرضا زهتابیان؛ حسن خسروی
چکیده
چشم‌اندازهای ژئومورفولوژی پایه و اساس بررسی های منابع طبیعی حوزههای آبخیز به شمار می‌رود. در این پژوهش، منطقه ملارد با روند ژئومورفولوژیکی متنوع از کوهستان تا دشت‌سر انتخاب گردید تا با استفاده از نقشه‌های زمین‌شناسی، عکس هوایی و تصاویر ماهواره‌ای و بازدیدهای میدانی رخسارهای ژئومورفولوژی آن شناسایی و تفکیک گردد. نتایج نشان ...
بیشتر
چشم‌اندازهای ژئومورفولوژی پایه و اساس بررسی های منابع طبیعی حوزههای آبخیز به شمار می‌رود. در این پژوهش، منطقه ملارد با روند ژئومورفولوژیکی متنوع از کوهستان تا دشت‌سر انتخاب گردید تا با استفاده از نقشه‌های زمین‌شناسی، عکس هوایی و تصاویر ماهواره‌ای و بازدیدهای میدانی رخسارهای ژئومورفولوژی آن شناسایی و تفکیک گردد. نتایج نشان می‌دهد منطقۀ مورد مطالعه از نظر ژئومورفولوژی از واحد کوهستان(کوه و تپه ماهور) و دشت‌سر (تیپ‌های دشت‌سر فرسایشی و پوشیده) تشکیل شده است. واحد کوهستان 28 درصد از منطقه موردمطالعه را تشکیل می‌دهد که شامل کوه‌ها و تپه‌هایی مشتمل بر مجموعه ائوسن میانی، مجموعه سنگ‌های ائوسن بالایی (بخش‌های پائینی، میانی و بالایی) و الیگوسن و تپه ماهورهای پلیوسن می‌باشد. واحد ژئومرفولوژی دشت‌سر در منطقه موردمطالعه دارای وسعتی برابر 71/50384 هکتار که 72 درصد سطح عرصه را به خود اختصاص داده است. در منطقه موردمطالعه تیپ دشت‌سر فرسایشی دارای 2 رخساره، تیپ دشت‌سر اپانداژ 2 رخساره و تیپ دشت‌سر پوشیده 16 رخساره می‌باشد. در تیپ دشت-سر پوشیده در تمامی رخساره‌ها فرسایش بادی غالب بوده و بیشترین مساحت منطقه در این تیپ از مناطق مسکونی، اراضی مرتعی و کشاورزی رها شده (56%) تشکیل شده است. از نطر رخساره نیز بیشترین مساحت شامل دشت ریگی ریز و متوسط دانه با تراکم کم تا متوسط و اراضی کشاورزی می‌باشد. با استفاده از کلیه مطالعات منابع پایه یا فیزیکی و مطالعات اجتماعی – اقتصادی که مجموعاً تحت عنوان منابع بیوفیزیکی از آن نام برده میشود، نسبت به برنامه‌ریزی در جهت مقابله با بیابان‌زایی در هر یک از رخساره‌های ژئومرفولوژی اقدام خواهد شد.
علی ابراهیم زاده؛ بیتا باقری صیقلانی
چکیده
سدها در مهار سیلاب و کاهش خسارت آن نقش موثری دارند. در سیلاب‌های فروردین ماه سال ۱۳۹۸، نقش و تأثیر سد‌های بزرگ در رودخانه‌های کارون، کرخه و دز به خوبی نمایان گردید و این سدها با کاهش دبی اوج، خسارت سیلاب در پایین‌دست را کاهش داده و سیلاب را با ایمنی بیشتری عبور دادند. به هنگام سیلاب، بروز پدیده روگذری و عبور آب از روی سدها، همواره ...
بیشتر
سدها در مهار سیلاب و کاهش خسارت آن نقش موثری دارند. در سیلاب‌های فروردین ماه سال ۱۳۹۸، نقش و تأثیر سد‌های بزرگ در رودخانه‌های کارون، کرخه و دز به خوبی نمایان گردید و این سدها با کاهش دبی اوج، خسارت سیلاب در پایین‌دست را کاهش داده و سیلاب را با ایمنی بیشتری عبور دادند. به هنگام سیلاب، بروز پدیده روگذری و عبور آب از روی سدها، همواره آنها را تهدید می‌نماید. بنابراین بایستی ارزیابی ریسک روگذری سدها را موضوعی مهم تلقی کرده و بین تراز آب مخزن سد و ریسک روگذری آن تعادل ایجاد نمود. با استفاده از پویایی سیستم‌ها می‌توان مجموعه‌ای از عوامل پیچیده، مرتبط و موثر در پدیده روگذری را در کنار یکدیگر قرار داده و تأثیر سناریوهای مختلف را بر روی ریسک روگذری بررسی نمود. در این مقاله با استفاده از مدل پویایی سیستم‌ها، تأثیر عدم‌قطعیت‌های مختلف به همراه سیلاب و باد با دوره‌های بازگشت مختلف به طور همزمان و مجزا بر ریسک روگذری سد ونیار مورد بررسی قرار گرفته است تا بتوان تمهیدات لازم برای کاهش ریسک روگذری و افزایش ایمنی در سد مذکور را اتخاذ نمود. نتایج تحلیل نشانگر این است که حداکثر مقدار ریسک روگذری در حالت حداکثر سیلاب محتمل (PMF) و سرعت باد با دوره بازگشت ۱۰۰ ساله و با در‌نظر گرفتن عدم‌قطعیت ارتفاع آب مخزن سد و ارتفاع خود سد بوده و برابر برابر با ۱۲۲۹۳۱/۰ می‌باشد و مقدار ریسک روگذری بعد از تعداد تکرار شبیه سازی ۲۰۰۰۰۰ مرتبه به مقدار یکسانی همگرا میگردد. در ادامه ضمن تحلیل سیلاب ناشی از روگذری، تاثیر آن بر اراضی پایین‌دست سد مورد بررسی قرار گرفته‌است، تا بتوان تصمیمات مدیریتی در زمان سیلابی که احتمال روگذری از سد را دارد اتخاذ نمود.
یاسر سبزواری؛ فاطمه دادوند؛ علی‌حیدر نصرالهی
چکیده
خشکسالی یک پدیده طبیعی است که تأثیر قابل توجهی بر حیات بشر دارد و بررسی تغییرات زمانی و مکانی آن میتواند در مواجهه با اثرات این پدیده مؤثر باشد. هدف این مطالعه بررسی روند خشکسالی هواشناسی با استفاده از شاخص(SPI) و آزمون منکندال در سطح استان لرستان است. با کاربرد شاخص (SPI) دادههای بارش 9 ایستگاه سینوپتیک و 23 ایستگاه بارانسنجی ...
بیشتر
خشکسالی یک پدیده طبیعی است که تأثیر قابل توجهی بر حیات بشر دارد و بررسی تغییرات زمانی و مکانی آن میتواند در مواجهه با اثرات این پدیده مؤثر باشد. هدف این مطالعه بررسی روند خشکسالی هواشناسی با استفاده از شاخص(SPI) و آزمون منکندال در سطح استان لرستان است. با کاربرد شاخص (SPI) دادههای بارش 9 ایستگاه سینوپتیک و 23 ایستگاه بارانسنجی در دوره آماری (1397-1377) در سطح استان تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد به‌طورکلی استان در سال 87 و 78 با خشکسالی مواجه بوده است. نتایج آزمون منکندال نشان داد که روند تغییرات شاخص خشکسالی شهرستان سلسله در سطح احتمال 95 درصد معنی‌دار و به صورت افزایشی بوده است و مابقی شهرها فاقد معنی‌داری هستند. همچنین با در نظر گرفتن تعداد ردههای خشکسالی در سال‌های مختلف برای ایستگاه‌های منتخب، خشکترین ایستگاه، ایستگاه کوهدشت و مرطوبترین ایستگاه، ایستگاه نورآباد معرفی گردید.
نجمه حاج سید علی خانی؛ حمزه سعیدیان؛ محمد رضا امینی زاده
چکیده
روش ژئو الکتریک در دهههای اخیر به علت کاربردهای فراوان در توسعه و تقویت آبهای زیرزمینی به یکی از مهمترین روشهای ارزشمند در زمینه مطالعات آبهای زیر زمینی تبدیل شده است. در این پژوهش تعداد 35 سونداژ در مخزن و محور سد زیر زمینی راور انجام شده است و همچنین عمق سنگ کف و توپوگرافی سنگ کف با استفاده از اطلاعات ژئوالکتریک نیز مشخص ...
بیشتر
روش ژئو الکتریک در دهههای اخیر به علت کاربردهای فراوان در توسعه و تقویت آبهای زیرزمینی به یکی از مهمترین روشهای ارزشمند در زمینه مطالعات آبهای زیر زمینی تبدیل شده است. در این پژوهش تعداد 35 سونداژ در مخزن و محور سد زیر زمینی راور انجام شده است و همچنین عمق سنگ کف و توپوگرافی سنگ کف با استفاده از اطلاعات ژئوالکتریک نیز مشخص شده است. نتایج نشان داد که مقطع A نشان دهنده یک مدل دو لایه است و لایه بالایی همان لایه آبرفتی است. مقطع B نیز نشان دهنده یک مدل دو لایه است. ضخامت لایه آبرفتی بین 6 متر در محل سونداژ S29 تا 15 متر در محل سونداژ S8 متغیر است. مقطع C نیز نشان دهنده یک مدل دو لایه است. ضخامت لایه آبرفتی بین 5 متر در محل سونداژ S28 تا 11 متر در محل سونداژ S7 متغیر است. ضخامت آبرفت در طول مقطع H کم است و سنگ کف از نوع مارن و در پیرامون محل سونداژ S28 احتمالاً از نوع کنگلومرا می‌باشد. بررسی همزمان مقاطع ژئوالکتریک نشان می‌دهد که از نظر عرض تنگه و ضخامت آبرفت، محور پیشنهادی برای احداث سد زیرزمینی در محل مناسبی انتخاب شده است.
مهدیه افشاری نیا؛ فاطمه پناهی؛ اسماعیل عرب مؤمنی؛ محمد حسین نساجیان؛ سید میثم داودی
چکیده
خشکسالی یکی از مزمن‌ترین ناپایداری‌های محیطی است که اثرات زیست‌محیطی گسترده دارد. در این پژوهش به ارزیابی نمایه بارش استاندارد شده (SPI) در مقیاس (SPI3, SPI6, SPI12) براساس دادههای بارش و دما در ایستگاه سینوپتیک کاشان برای دورۀ آماری 1970-2019 پرداخته شده است. به‌منظور بررسی روند از آزمون من-کندال و پتی استفاده شده است. طبق نتایج در ایستگاه ...
بیشتر
خشکسالی یکی از مزمن‌ترین ناپایداری‌های محیطی است که اثرات زیست‌محیطی گسترده دارد. در این پژوهش به ارزیابی نمایه بارش استاندارد شده (SPI) در مقیاس (SPI3, SPI6, SPI12) براساس دادههای بارش و دما در ایستگاه سینوپتیک کاشان برای دورۀ آماری 1970-2019 پرداخته شده است. به‌منظور بررسی روند از آزمون من-کندال و پتی استفاده شده است. طبق نتایج در ایستگاه کاشان از سال 1992 تا سه ماهۀ اول 1994 با 27 ماه دارای بیشترین تداوم دورۀ ترسالی و سال‌های 2015 تا 2018 دارای بیشترین تداوم خشکسالی بود. نتایج آزمون من-کندال برای پارامتر مجموع بارش ماهانه و سالانه، روند نزولی معنی‌دار بارش را در ماه دسامبر نشان داد. برای پارامترهای دمای حداکثر، دمای حداقل و دمای متوسط نیز روند نزولی معنی‌دار میانگین دمای متوسط را در ماه‌های آپریل، اگوست و نوامبر نشان داد. سری‌های زمانی پارامترهای دمای حداقل و دمای حداکثر نتایج مشابهی را نشان داد به‌طوری‌که این پارامترها در اغلب ماه‌ها دارای روند همگن بودند. البته این روند برای سری زمانی دمای حداکثر در ماه مارس ناهمگن و در سطح اطمینان 5 درصد نیز معنی‌دار بود. آزمون پتی برای پارامتر دمای میانگین نتایج متفاوتی را نشان داد و سری‌های زمانی برای این پارامتر در ماه‌های آپریل، ژوئن، ژولای، اگوست، سپتامبر، نوامبر و در مقیاس سالانه روند ناهمگنی داشت. بهطور کلی می‌توان اذعان نمود آگاهی از روند و ویژگی‌های خشکسالی نقش مهمی در مدیریت مناطق خشک دارد.
مهدی عربی آیسک؛ محسن پوررضا بیلندی؛ مصطفی یعقوب زاده؛ فرهاد آذرمی آتاجان
چکیده
آب مهمترین عامل محدودکننده کشاورزی در کشور است. بنابراین استفاده بهینه از منابع آب موجود و مدیریت آنها با توجه به علم روز، امری بسیار حیاتی است. به این منظور اثر دو روش آبیاری (آبیاری کرتی و آبیاری تیپ) و سه سطح آبیاری (50، 75 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) بر عملکرد گیاه پیاز خوراکی در منطقه شهر آیسک که دارای آب و هوای نسبتاٌ گرم و خشک است، ...
بیشتر
آب مهمترین عامل محدودکننده کشاورزی در کشور است. بنابراین استفاده بهینه از منابع آب موجود و مدیریت آنها با توجه به علم روز، امری بسیار حیاتی است. به این منظور اثر دو روش آبیاری (آبیاری کرتی و آبیاری تیپ) و سه سطح آبیاری (50، 75 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) بر عملکرد گیاه پیاز خوراکی در منطقه شهر آیسک که دارای آب و هوای نسبتاٌ گرم و خشک است، مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی 99-1397 انجام شد. نتایج نشان داد، عملکرد پیاز تحت تأثیر سطوح مختلف آبیاری، بیشترین تأثیر در عملکرد مربوط به تیمار 100% نیاز آبی با میانگین 9/44 تن در هکتار و کمترین آن با میانگین 95/9 تن در هکتار مربوط به تیمار 50% نیاز آبی است. همچنین در صفت کارآیی مصرف آب پیاز مشخص شد روش آبیاری تیپ با میانگین 69/4 کیلوگرم در مترمکعب آب به میزان 4/45 درصد بیشتر از روش کرتی با میانگین 56/2 کیلوگرم در مترمکعب آب است. همچنین تأثیر سطوح مختلف آبیاری در کارآیی مصرف آب در 100% نیاز آبی با میانگین 64/4 کیلوگرم در مترمکعب آب تفاوت چندانی با تیمار 75% نیاز آبی با میانگین 17/4 کیلوگرم در مترمکعب آب مشاهده نشد. در نتیجه آبیاری تیپ با سطح تنش 75% نیاز آبی گیاه به ترتیب مناسبترین روش و سطح آب آبیاری برای گیاه پیاز در این منطقه است.
فریده سواعدی؛ محبوبه چراغی
چکیده
بررسی رسوبات بهعنوان اصلیترین جاذب آلایندههای فلزی، دارای اهمیت بسیاری است. در این پژوهش با هدف تعیین غلظت عناصرسنگین (کادمیم، نیکل، سرب و وانادیوم) در رسوبات سطحی میدان نفتی یاران شمالی در تالاب هورالعیظم، تعداد 72 نمونه رسوب سطحی از 6 ایستگاه، با نمونهبردار گرپ در تابستان سال 1395برداشته شد. جهت تعیین غلظت عناصر سنگین از ...
بیشتر
بررسی رسوبات بهعنوان اصلیترین جاذب آلایندههای فلزی، دارای اهمیت بسیاری است. در این پژوهش با هدف تعیین غلظت عناصرسنگین (کادمیم، نیکل، سرب و وانادیوم) در رسوبات سطحی میدان نفتی یاران شمالی در تالاب هورالعیظم، تعداد 72 نمونه رسوب سطحی از 6 ایستگاه، با نمونهبردار گرپ در تابستان سال 1395برداشته شد. جهت تعیین غلظت عناصر سنگین از دستگاه جذب اتمی و برای پردازش آماری دادهها از نرمافزارهای SPSS و EXCEL استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت عناصر کادمیم، سرب و وانادیوم و نیکل به ترتیب 4/1، 87/48، 65/32و 33/87 میلیگرم برلیتر بود. برای مقایسه با حد مجاز آلودگی عناصر در رسوب، از استاندارد های کیفیت رسوب آمریکا ((NOAA و کانادا ((ISQGs استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت عناصر کادمیم و سرب در مطالعه حاضر نسبت به شاخص های استانداردERL و TEL بیشتر و از شاخصهای ERM و PEL کمتر است و میانگین غلظت نیکل نسبت به این استانداردها بیشتر است. نتایج نشان می دهد که فلز نیکل در مقایسه با دیگر فلزات آلایندگی بیشتری دارد و این در مطالعات دیگری که در منطقه انجام شده مطابقت دارد. نتایج نشان می دهد که میزان آلایندگی فلزات سنگین مورد مطالعه در پژوهش حاضر در حد خطرناک و بحرانی نیست اما ضروری است با اتخاذ رویکردهای پیشگیرانه، از بالا رفتن سمیت فلزات در محیطزیست منطقه جلوگیری کرد.
جواد احدیان؛ سجاد کیانی؛ پوریا آسیابان؛ حسین عزیزی نادیان؛ منا امیدواری‌نیا
چکیده
استان خوزستان دارای دشت‌های حاصل خیز برای کشاورزی است. در سال‌های اخیر تأمین منظم آب دشت ایذه و باغ‌ملک به‌ویژه برای مصارف کشاورزی دغدغه بوده است. آب این مناطق به کمک یک ایستگاه پمپاژ از مخزن سد کارون 3 به ارتفاعات مشرف‌به منطقه رسیده و با گذر از یک تونل به‌صورت ثقلی به‌طرف نقاط تحویل منتقل میشود. تراز نرمال سد در دوره بهرهبرداری ...
بیشتر
استان خوزستان دارای دشت‌های حاصل خیز برای کشاورزی است. در سال‌های اخیر تأمین منظم آب دشت ایذه و باغ‌ملک به‌ویژه برای مصارف کشاورزی دغدغه بوده است. آب این مناطق به کمک یک ایستگاه پمپاژ از مخزن سد کارون 3 به ارتفاعات مشرف‌به منطقه رسیده و با گذر از یک تونل به‌صورت ثقلی به‌طرف نقاط تحویل منتقل میشود. تراز نرمال سد در دوره بهرهبرداری 840 متر، تراز حداکثر مخزن 845 و تراز تاج آن 850 متر از سطح دریای آزاد هست، همچنین حداقل تراز آبگیری از دریاچه سد کارون 3 برابر با 800 متر هست. هدف از انجام پژوهش حاضر بهینه‌سازی سیستم انتقال آب کشاورزی هست. ازاینرو با انجام مطالعات پایه همانند هیدرولوژیکی و با استفاده از نرمافزار واترجمز برای دستیابی به هدف پژوهش حاضر که بهینه‌سازی ترازی که آب به آن پمپاژ میگردد اقدام شد. محاسبه هزینه مربوط به لولهها بهعنوان تابع هدف. مطابق بهینهسازیهای انجام شده کمترین هزینه در تراز 970 متر خواهد بود درصورتیکه در طرح اولیه تراز تونل 1000 متر در نظر گرفته شده است.
مرتضی بختیاری؛ مجید حیدری؛ جواد ظهیری
چکیده
بهبود خصوصیات مکانیکی خاک به منظور احداث طرح‌های عمرانی از جمله دغدغه‌های با اهمیت مهندسین عمران می‌باشد. از دیر باز روشهای مختلفی برای بهسازی خاک مورد استفاده در طرح‌ها توصیه شده است که عمده این روشها حاصل استفاده از تجربیات گذشته بوده است که در این میان استفاده از افزودنی‌های مختلف به خاک مورد نظر از روشهای متداول بوده است. ...
بیشتر
بهبود خصوصیات مکانیکی خاک به منظور احداث طرح‌های عمرانی از جمله دغدغه‌های با اهمیت مهندسین عمران می‌باشد. از دیر باز روشهای مختلفی برای بهسازی خاک مورد استفاده در طرح‌ها توصیه شده است که عمده این روشها حاصل استفاده از تجربیات گذشته بوده است که در این میان استفاده از افزودنی‌های مختلف به خاک مورد نظر از روشهای متداول بوده است. امروزه با استفاده از وسایل آزمایشگاهی با تکنولوژی بالا این امکان فراهم شده است تا مواد افزودنی مورد نیاز جهت بهبود خصوصیات خاک بر اساس نوع کانی‌های تشکیل دهنده آن خاک انتخاب گردد. لذا در تحقیق با استفاده از دستگاههای میکروسکوپ الکترونی روبشی و روش پراش اشعه ایکس نوع کانی های تشکیل دهنده و ریخت شناسی خاک‌های مورد استفاده در کانال‌های دشت آزادگان که عمدتاً بافت گچی داشته است مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد تغییرات حد خمیری برای کلیه نمونه‌های مربوط نشان می‌دهد، کمترین مقدار مربوط به نمونه با %5 آهک برابر 65/7 افزایش و بیشترین مقدار مربوط به نمونه با 7% سیمان برابر 74/113 افزایش می‌باشد تغییرات زاویه اصطحکاک داخلی برای کلیه نمونه‌ها نشان می‌دهد، کمترین مقدار مربوط به نمونه با 5% آهک، 5% سرباره برابر 2/22 درصد و بیشترین مقدارمربوط به نمونه با 5% سیمان برابر 4/6% افزایش می‌باشد.
محمد سمیعی؛ سیدمرتضی سیدیان؛ دکتر ابوالحسن فتح آبادی؛ نصرالدین جهانتیغ
چکیده
هدف از این تحقیق ارائه مدلی جهت محاسبه مقادیر دبی سیلاب با دوره بازگشت معین با استفاده از ویژگی‌های هندسی حوزه آبخیز و با ارائه مدلهای چند متغیره می‌باشد. به‌منظور مدلسازی و شناخت عوامل تاثیر گذار در رخداد سیل در حوزه آبریز گرگانرود، وضعیت آماری تعداد ۱۱ ایستگاه هیدرومتری حوزه آبخیز گرگانرود واقع در استان گلستان مورد بررسی و ...
بیشتر
هدف از این تحقیق ارائه مدلی جهت محاسبه مقادیر دبی سیلاب با دوره بازگشت معین با استفاده از ویژگی‌های هندسی حوزه آبخیز و با ارائه مدلهای چند متغیره می‌باشد. به‌منظور مدلسازی و شناخت عوامل تاثیر گذار در رخداد سیل در حوزه آبریز گرگانرود، وضعیت آماری تعداد ۱۱ ایستگاه هیدرومتری حوزه آبخیز گرگانرود واقع در استان گلستان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. پارامترهای مختلف تأثیر‌گذار شامل عوامل فیزیوگرافی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، خاک‌شناسی، زمین‌شناسی و آب‌وهوا شامل ۳۱ متغیر مستقل در این تحقیق انتخاب شد. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و مدلسازی سیلاب به روش آماری رگرسیون چند متغیره انجام شد. بدین ترتیب مدلهای منطقه‌ای سیلاب به روش Enter از دقت و صحت بالاتری نسبت به مدلهای به دست آمده از روش Forward برخوردار می‌باشد. به‌طورکلی ۱۳ متغیر از ۳۱ متغیر مستقل وارد شده در آزمون رگرسیون چند متغیره بهعنوان مهمترین و تأثیرگذارترین عوامل در بروز سیلاب حوزه آبخیز گرگانرود شناسایی گردیده است. متغیرهای موثر شامل: ضریب گراولیوس، درصد مساحت سازندهای نفوذپذیر، شیب حوزه آبخیز، زمان تمرکز، مساحت آبخیز، سرعت جریان، درصد مساحت اراضی با جهت شمال، درصد مساحت اراضی با جهت جنوب، درصد مساحت اراضی مرتعی، درصد مساحت اراضی زراعی، درصد تراکم آبراهه با رتبه ۳، دمای متوسط سالانه و بارندگی حداکثر سالانه می‌باشد. با استفاده از این روابط (مدلها) می‌توان مقادیر دبی حداکثر لحظه‌ای با دوره بازگشت‌های ۲، ۱۰،۵، ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ ساله را در حوزههای فاقد آمار در زیر حوزههای گرگانرود به دست آورد.
معصومه فراستی؛ مریم صیادی
چکیده
چندین روش فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی برای خارج‌سازی نیترات از آب به کار می‌رود که ممکن است گران‌قیمت باشند و به تولید مواد اضافی و زباله‌های سمی منجر شود و در مقیاس وسیع محدودیت کاربرد داشته باشند. در این تحقیق توانایی کربن فعال به منزله جاذب برای خارج سازی نیترات، آمونیوم و فسفات از آب ارزیابی شد. برای این منظور اثر زمان تماس، ...
بیشتر
چندین روش فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی برای خارج‌سازی نیترات از آب به کار می‌رود که ممکن است گران‌قیمت باشند و به تولید مواد اضافی و زباله‌های سمی منجر شود و در مقیاس وسیع محدودیت کاربرد داشته باشند. در این تحقیق توانایی کربن فعال به منزله جاذب برای خارج سازی نیترات، آمونیوم و فسفات از آب ارزیابی شد. برای این منظور اثر زمان تماس، غلظت اولیه و pH در جذب نیترات، آمونیوم و فسفات بر کربن فعال بررسی شد. خصوصیات سطحی جاذب مورد مطالعه به‌وسیله طیف سنجی و میکروسکوپ الکترونی و سطح ویژه آنها با روش متیلن بلو مشخص شد. از مدلهای سنیتیکی مرتبه اول و مرتبه دوم برای توصیف دادههای سنیتیکی و همچنین مدلهای لانگمویر و فروندلیچ برای توصیف دادههای هم‌دمای جذب استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد میزان جذب نیترات، آمونیوم و فسفات با گذشت زمان افزایش یافت و به ترتیب بعد از 60 و 120 دقیقه به حداکثر میزان خود رسید. حداکثر جذب آمونیوم و نیترات کربن فعال در pH=2 و حداکثر جذب فسفات در pH=8 بود. با افزایش غلظت اولیه نیترات، راندمان حذف افزایش یافت و بیشترین راندمان حذف نیترات در غلظت 100 میلیگرم بر لیتر برابر با86/88 درصد و بیشترین راندمان حذف آمونیوم در غلظت 5 میلیگرم بر لیتر 92 درصد و بیشترین راندمان حذف فسفات در غلظت 7 میلیگرم بر لیتر 77 درصد بود. با توجه به نتایج بدست آمده، کربن فعال مورد مطالعه دارای قابلیت بالایی در حذف آلاینده های نیترات، آمونیوم و فسفات بود.
جهانگیر عابدی کوپایی؛ ناهید پورعبدالله؛ شهاب انصاری
چکیده
برای رشد گیاهان علاوه بر مقدار آب، پتانسیل ماتریک آب خاک نیز دارای اهمیت است. رابطه بین این دو با عنوان منحنی مشخصه آب خاک بیان میشود. مدلهای بسیاری برای توصیف منحنی مشخصه آب خاک براساس دادههای تجربی ارائه شده است اما به ندرت توانایی آنها در تخمین منحنی مذکور برای بافت خاک‌های مختلف بررسی شده است. در پژوهش حاضر از اطلاعات مکش- ...
بیشتر
برای رشد گیاهان علاوه بر مقدار آب، پتانسیل ماتریک آب خاک نیز دارای اهمیت است. رابطه بین این دو با عنوان منحنی مشخصه آب خاک بیان میشود. مدلهای بسیاری برای توصیف منحنی مشخصه آب خاک براساس دادههای تجربی ارائه شده است اما به ندرت توانایی آنها در تخمین منحنی مذکور برای بافت خاک‌های مختلف بررسی شده است. در پژوهش حاضر از اطلاعات مکش- رطوبت، 16 نمونه خاک در اطراف ایستگاه جنگلی در مرکز فنلاند استفاده شده است. تعداد 9 مدل معروف و پرکاربرد منحنی مشخصه آب خاک بر دادههای تجربی برازش داده شدند. دقیقترین مدل یک مرتبه برای کل دادهها و یک مرتبه برای هر گروه بافتی بر اساس معیارهای ریشه میانگین مربعات خطا، ضریب تبیین و میانگین خطا انتخاب شد. نتایج نشان داد مدلهای ون گنوختن -معلم، ون گنوختن، گاردنر و براتسارت به ترتیب بیشترین و مدل بروکس- کوری کمترین دقت را در تخمین منحنی مشخصه رطوبتی خاک داشتند.
یول آمان ناظری؛ نادر جندقی؛ مجتبی قره محمودلو؛ مجید عظیم محسنی
چکیده
ﺁﺏﻫﺎی ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻨﻲ یکی از ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁبی در کشور ایران بوده که ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎی ﺑﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ. در پژوهش حاضر از آمار 30 ساله بارش و تراز آب زیرزمینی در سه حوزه آبخیز گالیکش، رامیان و محمدآباد جهت مدلسازی بارش-تراز آب زیرزمینی استفاده شد. پیشبینی مقادیر تراز آب زیرزمینی ...
بیشتر
ﺁﺏﻫﺎی ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻨﻲ یکی از ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁبی در کشور ایران بوده که ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎی ﺑﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ. در پژوهش حاضر از آمار 30 ساله بارش و تراز آب زیرزمینی در سه حوزه آبخیز گالیکش، رامیان و محمدآباد جهت مدلسازی بارش-تراز آب زیرزمینی استفاده شد. پیشبینی مقادیر تراز آب زیرزمینی با استفاده از دادههای بارش برای 12 ماه آینده به کمک مدل تابع انتقال با استفاده از نرمافزارهای MINITAB و SAS انجام شد. اعتبارسنجی مقادیر پیشبینی شده با استفاده از شاخصهای MAD، RMSE و MAPE انجام شد. نتایج نشان داد با توجه به نمودارهای خودهمبستگینگار، در همه سری‌های زمانی مورد استفاده روند فصلی با دوره تناوب 12 ماهه وجود دارد. نتایج نمودار خودهمبستگی متقابل نشان داد در حوزههای آبخیز گالیکش و محمدآباد بارش با سه ماه تاخیر بر تراز آب زیرزمینی تاثیر مستقیم گذاشته است اما در حوزه آبخیز رامیان این تاخیر یک ماهه بود. همچنین مشخص شد مدل تابع انتقال در برازش مقادیر تراز آب زیرزمینی ماهانه در هر 3 حوزه آبخیز مورد بررسی عملکرد مناسبی داشته است.
یوسف اکبری؛ زهرا شمسی؛ ذبیح الله خانی تملیه؛ رسول میرعباسی نجف آبادی
چکیده
هدف اصلی در این تحقیق مدیریت و برنامه ریزی جامع در راستای استفاده بهینه از منابع آب موجود سد کارده، با استفاده از مدل WEAP و تأمین تقاضا در بخش کشاورزی و شرب، با توجه به رشد نیاز آنها در آینده می باشد. به همین منظور ابتدا سد کارده در محیط مدل WEAP شبیه سازی شد و مدل برای شرایط پایه و هفت سناریوی مختلف طرح های توسعه اجرا گردید. با توجه به نتایج ...
بیشتر
هدف اصلی در این تحقیق مدیریت و برنامه ریزی جامع در راستای استفاده بهینه از منابع آب موجود سد کارده، با استفاده از مدل WEAP و تأمین تقاضا در بخش کشاورزی و شرب، با توجه به رشد نیاز آنها در آینده می باشد. به همین منظور ابتدا سد کارده در محیط مدل WEAP شبیه سازی شد و مدل برای شرایط پایه و هفت سناریوی مختلف طرح های توسعه اجرا گردید. با توجه به نتایج بدست آمده برای سناریوی مرجع، این سد به تنهایی پاسخگوی تمام نیازهای تعریف شده به طور کامل در افق طرح نمی باشد، مگر با اعمال اقداماتی مدیریتی در قالب سناریوها، که باعث کاهش مصرف آب در بخش های مختلف تقاضا شود. از جمله این سناریوها مدیریت تقاضا، افزایش راندمان آبیاری، بکارگیری هر دو به طور همزمان در یک سناریو، تغییر یا کاهش الگوی کشت و ... می باشد. در نتیجه با اعمال سناریوی کم آبیاری و افزایش راندمان بطور هم زمان می توان عدم تامین نیاز آب را 37 درصد نسبت به سناریو مرجع کاهش داد و حجم ذخیره مخزن در این سناریو 25 درصد نسبت به حجم ذخیره مخزن در سناریو مرجع افزایش می یابد.
فائزه کمری یکدانگی؛ عبدالواحد خالدی درویشان؛ سهیلا آقابیگی
چکیده
حفاظت خاک نیازمند یک مدل و چهارچوب مناسب در ارزیابی فرسایش خاک و رسوب تولیدی براساس سناریوهای کاربری اراضی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی حساسیت‌های مدل G2 نسبت به عامل فرسایش‌پذیری خاک در حوزه آبخیز معرف کسیلیان در بازه زمانی 2021-2001 انجام شد. نکاتی همچون استفاده از دادههای پایگاه جهانی خاک و مقایسه با دادههای نمونه‌برداری ...
بیشتر
حفاظت خاک نیازمند یک مدل و چهارچوب مناسب در ارزیابی فرسایش خاک و رسوب تولیدی براساس سناریوهای کاربری اراضی است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی حساسیت‌های مدل G2 نسبت به عامل فرسایش‌پذیری خاک در حوزه آبخیز معرف کسیلیان در بازه زمانی 2021-2001 انجام شد. نکاتی همچون استفاده از دادههای پایگاه جهانی خاک و مقایسه با دادههای نمونه‌برداری خاک، حذف فرسایش‌پذیری خاک در مناطق صخره‌ای و حذف دادههای پرت ایجاد شده حاصل از خطای سیستماتیک در پژوهش حاضر لحاظ شد. نتایج نشان داد که بهطور کیفی شدت فرسایش خاک برآوردی براساس هر یک از نکات مذکور، تماماً در طبقه کمینه قرار داشت. نتایج اولیه شدت فرسایش خاک حاصل از دادههای پایگاه جهانی خاک و روش IDW به ترتیب 31/4 و 33/4 تن در هکتار در سال بود که بر اساس آزمون t مستقل، اختلاف معنی‌داری با هم نداشتند. اما اثر سایر تغییرات شامل حذف فرسایش‌پذیری خاک در مناطق صخره‌ای و حذف دادههای پرت بر تغییر مقادیر برآوردی فرسایش خاک با استفاده از آزمون‌های تحلیل واریانس یکطرفه و دانکن معنی‌دار (P<0.01) بود. شدت متوسط فرسایش خاک برآوردی حوزه آبخیز پس از رعایت نکات ذکر شده بیش از 65 درصد نسبت به نتایج اولیه کاهش یافت و به دادههای کرت‌های فرسایش نزدیک‌تر شد. بر همین اساس می‌توان جمع‌بندی نمود که در کاربست مدلهای فرسایش خاک، دقت و حساسیت ویژه در نحوه اجرا و رعایت نکاتی ضروری در خصوص نقشه عامل فرسایش‌پذیری خاک به‌منظور دستیابی به نتایج مناسب ضروری است.
آنیتا افخمی؛ مهران اسپهبدی؛ فرهاد محمودی؛ فاطمه خلیلی؛ انیس رضوانی؛ ابوالفضل بیات
چکیده
انسداد خطوط لوله انتقال آب از جمله مشکلاتی است که با ایجاد رسوبات مختلف باعث کاهش آبدهی در پایین دست می گردد. در مطالعه حاضر که با هدف شناسایی و رفع محدودیت ناشی از ایجاد رسوب در خطوط انتقال آب مجتمع سرچشمه انجام گرفت، ابتدا رسوب پدید آمده از طریق آزمایش XRF و XRD شناسایی و سپس با استفاده از غلظت های مختلف 30، 35، 40، 45 و 50 درصد قلیای مناسب ...
بیشتر
انسداد خطوط لوله انتقال آب از جمله مشکلاتی است که با ایجاد رسوبات مختلف باعث کاهش آبدهی در پایین دست می گردد. در مطالعه حاضر که با هدف شناسایی و رفع محدودیت ناشی از ایجاد رسوب در خطوط انتقال آب مجتمع سرچشمه انجام گرفت، ابتدا رسوب پدید آمده از طریق آزمایش XRF و XRD شناسایی و سپس با استفاده از غلظت های مختلف 30، 35، 40، 45 و 50 درصد قلیای مناسب هیدروکسید سدیم جهت پاکسازی رسوب اقدام به بهینه سازی گردید. نتایج بدست آمده نشان داد رسوب سخت شده داخل خطوط لوله سولفات کلسیم می‌باشد. نتایج تیتراسیون محلول باقیمانده حاصل از واکنش‌های آزمایشگاهی نیز نشان داد مقادیر 10 تا 21 درصد هیدروکسید سدیم با غلظت30 تا 50 درصد برای جداسازی بیش از 80 درصد رسوب چسبیده به خطوط لوله مصرف میشود که این میزان در شرایط واقعی حدود 50 درصد است. همچنین در این تحقیق مقدار بهینه هیدروکسید سدیم برای جدایش کامل رسوب از خطوط لوله حدود 35 درصد طی 72 ساعت تخمین زده شد. با توجه به اینکه در شرایط اجرایی نیاز است غلظت های 50 درصد موجود در بازار جهت رسیدن به مقدار بهینه رقیق سازی شود و از طرفی هیدروکسید سدیم با غلظت 31 درصد در بازار موجود می باشد پیشنهاد گردید جهت عملیات اجرایی حذف رسوب خطوط لوله مس سرچشمه به اراضی پایین دست به جای غلظت بهینه 35 درصد از غلظت 31 درصد موجود استفاده گردد که البته کارایی این مقدار در پاکسازی جداره لوله بیش از 87 درصد تخمین زده شد.
علی محمد جعفری؛ علیرضا نیکوئی؛ علی قدمی فیروزآبادی؛ کاروان شانازی؛ محمد رضا بختیاری
چکیده
اصلاح الگوی کشت برنامه‌ای است که دولت با هدف دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی و حفظ امنیت غذایی دنبال می‌نماید. حفاظت منابع تولید پایه، خودکفایی در تولید محصولات اساسی و حفظ اشتغال کشاورزی از جمله اهداف این برنامه است. این پژوهش در همین راستا با تاکید برحفاظت منابع آب در دشت کبودراهنگ استان همدان اجرا گردید. با استفاده از مدلسازی ...
بیشتر
اصلاح الگوی کشت برنامه‌ای است که دولت با هدف دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی و حفظ امنیت غذایی دنبال می‌نماید. حفاظت منابع تولید پایه، خودکفایی در تولید محصولات اساسی و حفظ اشتغال کشاورزی از جمله اهداف این برنامه است. این پژوهش در همین راستا با تاکید برحفاظت منابع آب در دشت کبودراهنگ استان همدان اجرا گردید. با استفاده از مدلسازی به روش برنامه‌ریزی خطی برای منطقه مورد مطالعه، الگوهای بهینه تعیین شدند. سیاست‌های حفاظت منابع آب با دو سناریوی کاهش بهرهبرداری از آبهای زیر زمینی به میزان 30 و 50 درصد و سناریوی خودکفایی تولید گندم مورد بررسی و آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد سیاست حفاظت از منابع آب باعث کاهش بازده برنامه‌ای الگوی کشت از 44/2 تا 24درصد در مقایسه با الگوی فعلی میشود. سطح زیر کشت غلات دیم نیز افزایش و سطح زیر کشت محصولات آبی کاهش یافت. سطح زیرکشت خیار وگوجه فرنگی افزایش یافته، ولی سطح زیر کشت علوفه و غلات آبی کاهش پیدا کردند. خودکفایی گندم تحت شرایط الگوی کشت موجود و بهینه به خودی خود محقق بود، اما در سناریوهای حفاظت منابع آب بدون اعمال قید خودکفایی میسر نشد. تحت سناریو خودکفایی گندم بازده برنامه‌ای و استفاده از نیروی کار بیش از سناریوهای حفاظت منابع آب کاهش یافت. افزایش بهره‌وری آب در هرکدام از سناریوها نسبت به وضع موجود مشهود بود. با توجه به یافته‌های تحقیق و در راستای حفاظت منابع آب و بهرهبرداری پایدار از این منابع، کنترل وکاهش بهرهبرداری به میزان 30 تا 50 درصد در راستای الگوی بهینه کشت ضروری است
مجتبی ماندگاری کهن؛ مهدی ذاکری نیا؛ حسین دهقان
چکیده
توزیع آب سنتی با میراب تا حدی در توزیع عادلانه آب موثر اما محدودیت هایی از نظر کارایی و بهره وری دارد.در حالی که در شبکه های مدرن می توان با بکارگیری فناوری و زیرساخت های پیشرفته برای بهینه سازی تخصیص و توزیع آب تلاش نمود. البته اجرای شبکه آبیاری مدرن با وجود هزینه بسیار زیاد برای اجرای آن، لزوما به معنی موفق بودن آن در عملیات محوله نبوده ...
بیشتر
توزیع آب سنتی با میراب تا حدی در توزیع عادلانه آب موثر اما محدودیت هایی از نظر کارایی و بهره وری دارد.در حالی که در شبکه های مدرن می توان با بکارگیری فناوری و زیرساخت های پیشرفته برای بهینه سازی تخصیص و توزیع آب تلاش نمود. البته اجرای شبکه آبیاری مدرن با وجود هزینه بسیار زیاد برای اجرای آن، لزوما به معنی موفق بودن آن در عملیات محوله نبوده و می بایست عملکرد آن توسط متخصصان این امر مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد. از این رو در این پژوهش به مقایسه بهره‌وری مصرف آب در دو روستای شاهکوه سفلی گرگان با شبکه آبیاری سنتی (تحت مدیریت میراب) و روستای محمدآباد گرگان با شبکه آبیاری نوسازی شده و اراضی یکپارچه شده، پرداخته شده است. دادههای مورد نیاز در این بخش، شامل پرسشنامه و اندازه‌گیری‌های میدانی دبی آب در شبکه بود که نهایتا به کمک این دادهها، بهره‌وری آب در مزارع محاسبه گردید. شاخصهای بهره‌وری، شامل عملکرد به ازای واحد حجم آب (CPD)، و شاخصهای بهره‌وری اقتصادی شامل، سود ناخالص به ازای واحد حجم آب(BPD) و سود خالص به ازای واحد حجم آب (NBPD)، محاسبه گردید. براساس نتایج به-دست آمده، مشخص شد که میانگین شاخص CPD برحسب وزن تر، BPD و NPBD به‌ترتیب در روستای شاهکوه سفلی، 54/7 (کیلوگرم برمترمکعب)، 12425، 10427 (تومان بر متـرمکـعب) و در روستای محمدآبادگرگان، به‌ترتیب 41/0 (کیلوگرم برمترمکعب)، 1510، 918 (تومان بر مترمکعب)بدست آمده است. بنابراین علی رغم انتظار، در روستای شاهکوه سفلی، با وجود شبکه سنتی مدیریت توزیع آب، بهره‌وری بیشتری حاصل شده است.
ابراهیم غلامعلی پور علمداری؛ معصومه فراستی؛ صدیقه شکوهی؛ علیرضا آستارایی
چکیده
آزمایشی با هدف ارزیابی پتانسیل آللوپاتیک عصاره آبی اندام‌های مختلف اکالیپتوس بر خصوصیات جوانه‌زنی رشد گیاهچه‌ای گیاه محک و حساس به آللوکمیکال نخود در دو شرایط آزمایشگاه و گلخانه بصورت طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بطور جداگانه انجام شد. در ابتدا نمونه‌های خشک شده توسط آسیاب پودر گردیدند. برای آزمایش زیست‌سنجی، سوسپانسیون 2 درصد ...
بیشتر
آزمایشی با هدف ارزیابی پتانسیل آللوپاتیک عصاره آبی اندام‌های مختلف اکالیپتوس بر خصوصیات جوانه‌زنی رشد گیاهچه‌ای گیاه محک و حساس به آللوکمیکال نخود در دو شرایط آزمایشگاه و گلخانه بصورت طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بطور جداگانه انجام شد. در ابتدا نمونه‌های خشک شده توسط آسیاب پودر گردیدند. برای آزمایش زیست‌سنجی، سوسپانسیون 2 درصد از اندام‌های برگ و پوسته اکالیپتوس بهمراه مخلوطی از برگ و پوسته تهیه و سپس رقت‌های مختلف از سوسپانسیون نظیر 0 (شاهد)، 5، 15 و 20 درصد از سوسپانسیون حاصل اعمال شد. در شرایط گلخانه‌ای، مقادیر مختلف بقایای گیاهی شامل 5/0، 1، 2 و 5 درصد وزنی از هر یک از اندام‌های برگ، پوسته و مخلوطی از آنها در سه کیلوگرم خاک لوم در گلدان‌ها بطور جداگانه تهیه شد. گلدان‌ها به مدت 60 روز به منظور پوسیده شدن و فعالیت میکروارگانیسم‌ها در این شرایط نگهداری شد. در انتها برای آزمایش زیست‌سنجی، برخی از صفات درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، ضریب آلومتریک و شاخص بنیه بذر و در مورد آزمایش گلخانه‌ای نیز درصد جوانه‌زنی، طول بوته و وزن تر و وزن خشک گیاهچه‌ای نخود مورد اندازه‌گیری قرار گرفت.مطابق نتایج، اثر اندام‌های اکالیپتوس، غلظت‌ها و یا مقادیر مختلف از بقایای گیاهی و اثر متقابل آنها بر خصوصیات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ای نخود معنی‌دار بود (p<0.05).شدت اثر بازدارندگی و تحریک کنندگی در بذور نخود وابسته به نوع اندام و غلظت عصاره آبی و یا مقادیر بقایای پوسیده اکالیپتوس بود.در بیشتر موارد، اندام برگ در غلظت و مقادیر بالا از ماکزیمم اثر بازدارندگی بر خصوصیات جوانه‌زنی و رشد
