جهانگیر عابدی کوپایی؛ افشین بنی اسدی؛ محمدمهدی درافشان
چکیده
ترکیب گیاه‌پالایی و بتن متخلخل فناوری جدیدی است که در آن تحت عنوان تصفیه طبیعی از بتن متخلخل و گیاهان مقاوم برای حذف یا کاهش غلظت آلاینده‌ها استفاده میشود. در این پژوهش عملکرد بتن متخلخل همراه با مواد افزودنی همچون پوکه معدنی و پرلیت به عنوان بستر و گیاه وتیور بر روی پساب شهری مورد بررسی قرار گرفته است. مکعب مستطیل‌هایی از بتن متخلخل ...
بیشتر
ترکیب گیاه‌پالایی و بتن متخلخل فناوری جدیدی است که در آن تحت عنوان تصفیه طبیعی از بتن متخلخل و گیاهان مقاوم برای حذف یا کاهش غلظت آلاینده‌ها استفاده میشود. در این پژوهش عملکرد بتن متخلخل همراه با مواد افزودنی همچون پوکه معدنی و پرلیت به عنوان بستر و گیاه وتیور بر روی پساب شهری مورد بررسی قرار گرفته است. مکعب مستطیل‌هایی از بتن متخلخل با ابعاد 30×30×15 سانتی‌متر مکعب (که به ترتیب طول، عرض و ارتفاع میباشد) ساخته و گیاه مورد نظر با دو تراکم متفاوت (12 و 27 بوته گیاه) در بین بتن‌ها قرار داده شد. پس از گذشت زمان‌های ماند مورد نظر (5، 7 و 9 ساعت) جریان پساب از حوضچه ورودی و خروجی نمونه‌برداری شد و آزمایش‌های تعداد کل کلیفرم، اکسیژن‌خواهی بیولوژیکی(BOD)، اکسیژن‌خواهی شیمیایی (COD) و کل جامد معلق (TSS) بر روی نمونه‌ها انجام گرفت. اثر بتن متخلخل، تراکم گیاهی و زمان‌ماند با استفاده از طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. به طور متوسط در زمان‌ماند 5 ساعت BOD، COD، TSS و کلیفرم به ترتیب 1/16، 5/27، 6/20 و 1/19 درصد کاهش یافت. همچنین به طور متوسط در زمان‌ماند 7 ساعت BOD، COD، TSS و کلیفرم به ترتیب 5/20، 33، 1/26 و 3/25 درصد کاهش یافت. در زمان‌ماند 9 ساعت نیز به طور متوسط BOD، COD، TSS و کلیفرم به ترتیب 9/25، 5/38، 9/31 و 5/30 درصد کاهش یافت. در مجموع این طرح در حذف BOD، COD و TSS موفق عمل نمود و در حذف کلیفرم نیز عملکرد خوبی داشته است.
مهدی ذاکری نیا؛ سینا عبدالهی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر آبیاری با آب شور-سدیمی بر نفوذپذیری خاک، آزمایش‌های نفوذ در 6 جویچه انتها بسته، به طول 6/2 متر با عرض 4/0 و عرض پشته 2/1 متر با خاکی از جنس لوم رسی انجام شد. آب آبیاری دارای رسانایی الکتریکی dS/m12 و SAR برابر 32 و عمق آب آبیاری در هر هفته به اندازه cm5 اعمال می‌شد. آزمایش نفوذپذیری در زمان آبیاری سوم، ششم و دهم به روش حجم-شاخص ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر آبیاری با آب شور-سدیمی بر نفوذپذیری خاک، آزمایش‌های نفوذ در 6 جویچه انتها بسته، به طول 6/2 متر با عرض 4/0 و عرض پشته 2/1 متر با خاکی از جنس لوم رسی انجام شد. آب آبیاری دارای رسانایی الکتریکی dS/m12 و SAR برابر 32 و عمق آب آبیاری در هر هفته به اندازه cm5 اعمال می‌شد. آزمایش نفوذپذیری در زمان آبیاری سوم، ششم و دهم به روش حجم-شاخص در جویچهی انتها بسته انجام شد. سپس نفوذ تجمعی و سرعت نفوذ در زمان‌های مختلف محاسبه و نتایج با مدلهای کاستیاکوف و فیلیپ شبیهسازی شد. نتایج نشان داد که آبیاری با آب شور-سدیمی باعث کاهش شدید در نفوذپذیری شده به طوری که سرعت نفوذ نهایی آبیاری ششم نسبت به آبیاری سوم 6/40 درصد و در آبیاری دهم نسبت به آبیاری ششم 68 درصد کاهش یافت. در مجموع در فاصله زمانی 50 روز تا 81 درصد سرعت نفوذ نهایی کاهش یافت. ارزیابی نتایج شبیهسازی دادههای نفوذ با آماره مجذور میانگین مربعات خطا بزرگی خطا و معیار میانگین انحراف خطا حاکی از آن است که مدل کاستیاکوف و فیلیپ به خوبی توانسته‌اند، تغییرات نفوذ پذیری خاک ناشی از آبیاری شور سدیمی را برآورد نمایند. اما مدل کاستیاکوف نتایج به نسبت بهتری از خود نشان داده است. همچنین دقت شبیهسازی در انتهای دوره آزمایش نسبت دوره‌های قبل از آن بهتر شده بود.
عبدالرضا ظهیری؛ امیراحمد دهقانی؛ ایمان یوسف آبادی
چکیده
در رودخانهها و بهویژه در محل قوس، تغییرات سرعت جریان در جهتهای عرضی و عمقی غیریکنواخت و تحت تأثیر عوامل زیادی از قبیل جریانهای ثانویه، زبری بستر و جدارهها و وضعیت هیدرولیکی جریان است. برای محاسبهی توزیع دوبعدی سرعت جریان در رودخانههای مستقیم، محققان روشهای زیادی ارائه کردهاند. این در حالی است که به‌دلیل ساختار ...
بیشتر
در رودخانهها و بهویژه در محل قوس، تغییرات سرعت جریان در جهتهای عرضی و عمقی غیریکنواخت و تحت تأثیر عوامل زیادی از قبیل جریانهای ثانویه، زبری بستر و جدارهها و وضعیت هیدرولیکی جریان است. برای محاسبهی توزیع دوبعدی سرعت جریان در رودخانههای مستقیم، محققان روشهای زیادی ارائه کردهاند. این در حالی است که به‌دلیل ساختار پیچیدهی جریان در قوس رودخانهها، شبیهسازی میدان سرعت در این مقاطع به کمک نرمافزارهای دینامیک سیالات محاسباتی انجام میشود. در این پژوهش، از روش احتمالاتی چیو برای حل میدان سرعت جریان در یکی از قوسهای رودخانهی گرگان‌رود در استان گلستان استفاده شد. با توجه به کمبود دادههای صحرایی در قوسهای رودخانهای، برای انجام این تحقیق 6 نمونه میدان سرعت جریان در یکی از قوسهای بالادست ایستگاه هیدرومتری آققلا (به فاصله 200 متر) اندازهگیری شد. از بین این دادهها، 4 سری توزیع سرعت برای واسنجی مدل و 2 سری برای صحتسنجی آن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که روش چیو در شبیهسازی میدان سرعت جریان در این رودخانهی پیچان از دقت قابل‌قبولی برخوردار است. تحلیل آماری نتایج بهدست آمده بیانگر این است که میانگین خطای مطلق این روش برای حل توزیع دوبعدی سرعت جریان در محل قوس در مرحلهی واسنجی حدود 9/4 درصد و در مرحلهی صحتسنجی حدود 5/3 درصد است. این میزان خطا برای محاسبهی دبی کل جریان رودخانه در محل قوس بهترتیب حدود 9/5 و 0/6 درصد بهدست آمده است.
عبدالرضا ظهیری؛ مهدی مفتاح
چکیده
آبشستگی موضعی پایه‌های پل یکی از مهمترین عوامل تهدید کننده پایداری پل‌های احداث شده بر رودخانهها میباشد. این پدیده توسط جریانهای گردابه‌ای برخاستگی و نعل اسبی اتفاق می‌افتد. یکی از عوامل مهمی که باعث تشدید عمق آبشستگی پایه‌های پل شده و مورد توجه محدودی قرار گرفته است، تجمع اجسام شناور و شاخه و برگ درختان در اطراف پایه است. ...
بیشتر
آبشستگی موضعی پایه‌های پل یکی از مهمترین عوامل تهدید کننده پایداری پل‌های احداث شده بر رودخانهها میباشد. این پدیده توسط جریانهای گردابه‌ای برخاستگی و نعل اسبی اتفاق می‌افتد. یکی از عوامل مهمی که باعث تشدید عمق آبشستگی پایه‌های پل شده و مورد توجه محدودی قرار گرفته است، تجمع اجسام شناور و شاخه و برگ درختان در اطراف پایه است. پل‌های زیادی به دلیل این عامل ناپایدار و تخریب شده‌اند. در این شرایط به دلیل کاهش سطح مقطع دهانه ورودی پل و افزایش سرعت جریان، عمق آبشستگی تا چند برابر شرایط عادی افزایش مییابد. تاکنون روابط و یا روشهای محدودی برای تخمین عمق آبشستگی موضعی پایه پل ناشی از تجمع اجسام شناور ارائه شده است. در این تحقیق با استفاده از دادههای آبشستگی پایه پل در دو کانال آزمایشگاهی و بر اساس رابطه معتبر CSU (ریچاردسون و دیویس، 2001)، روابط بدون بعد جدیدی به منظور تخمین عمق آبشستگی پایه پل ناشی از تجمع اجسام شناور مستطیلی و مثلثی ارائه شده است. مقادیر بهینه ضرایب و نماهای این روابط با استفاده از اصول بهینه-سازی محاسبه شده است. معادله اصلاحی CSU در این تحقیق در هر دو مرحله واسنجی و صحتسنجی، نتایج مناسب و قابل قبولی داشت. حداکثر خطای نسبی این معادله در این مراحل بهترتیب 1/10 و 4/8 درصد بود. همچنین متوسط خطای نسبی این معادله در مراحل واسنجی و صحتسنجی بهترتیب 2/2 و 8/2 درصد بدست آمد.
رسول نوری خواجه بلاغ؛ محمدرضا خالدیان؛ محمد کاوسی کلاشمی؛ محمدتقی عظیمی
چکیده
در سالهای اخیر بهرهبرداری غیربهینه از منابع آبی بهویژه منابع آب زیرزمینی، خشکسالی، رعایتنکردن اصول حفاظت در بهرهبرداری از منابع آبیکشور، رشد جمعیت و غیره موجب شد تا نهادهی آب بهعنوان یکی از مهمترین عوامل محدودکنندهی توسعه در بخش کشاورزی ایفاء نقش نماید. یکی از راهکارهایی که میتواند تا حدودی این مشکل ...
بیشتر
در سالهای اخیر بهرهبرداری غیربهینه از منابع آبی بهویژه منابع آب زیرزمینی، خشکسالی، رعایتنکردن اصول حفاظت در بهرهبرداری از منابع آبیکشور، رشد جمعیت و غیره موجب شد تا نهادهی آب بهعنوان یکی از مهمترین عوامل محدودکنندهی توسعه در بخش کشاورزی ایفاء نقش نماید. یکی از راهکارهایی که میتواند تا حدودی این مشکل را حل کند، مدیریت جامع آب است که روشی اقتصادی دارای اهمیت است. همچنین با ارزشگذاری میتوان بین عرضه و تقاضای آب تعادل ایجاد کرد. در این مطالعه برای تعیین ارزش اقتصادی آب در تولید محصولات گندم و جو از روش تابع تولید استفاده شد. بهمنظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای EXCEL و SPSS استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که متوسط مقدار تولید نهایی نهادهی آب آبیاری برای محصول گندم و جو به ترتیب برابر با 240/0 و 268/0، با ارزش اقتصادی 3/3237 و 2813 ریال بر مترمکعب است. همچنین بیشترین میزان مصرف آب در تولید گندم و جو به ترتیب برابر با 5200 و 3100 مترمکعب و میانگین مصرف آب به ترتیب برابر با 56/4604 و 7/2793 مترمکعب بهدست آمد. با توجه به اینکه ارزش نهایی تولید آب بیشتر از هزینهی تأمین آب آبیاری است، در صورت اصلاحنکردن قیمت آب کشاورزی باعث برداشت و استفادهی بیرویه از منابع آبی میشود. برای جلوگیری از این امر بهتر است قیمت آب کشاورزی براساس ارزش نهایی تولید تنظیم شود.
سجی کنعان؛ محمد حیدرنژاد
چکیده
در برخی رودخانه_ها سازه_هایی در مسیر حرکت آب ساخته می_شوند که باعث ایجاد گردابه‌های نوسانی در پایین‌دست این سازه_ها می‌گردند. گردابه‌های ایجاد شده نیروهای نوسانی به این سازه_ها وارد کرده و پایداری آنها را دچار مشکل می‌نمایند. در همین راستا در این تحقیق با استفاده از شبیه سازی عددی با نرم افزار SolidWorks به بررسی شکل و ابعاد موانع بر میزان ...
بیشتر
در برخی رودخانه_ها سازه_هایی در مسیر حرکت آب ساخته می_شوند که باعث ایجاد گردابه‌های نوسانی در پایین‌دست این سازه_ها می‌گردند. گردابه‌های ایجاد شده نیروهای نوسانی به این سازه_ها وارد کرده و پایداری آنها را دچار مشکل می‌نمایند. در همین راستا در این تحقیق با استفاده از شبیه سازی عددی با نرم افزار SolidWorks به بررسی شکل و ابعاد موانع بر میزان نیروی وارده از طرف گردابه بر سازه_های آبی پرداخته شد. نتایج نشان داد که هر چه ابعاد مانع کوچک تر میشود مقدار گردابه ایجاد شده کمتر می گردد، بیشترین میزان 2/5 St= در 50000 Re= و برای مانع با قطر 09/0 صورت می گیرد. همچنین مانع مثلثی باعث ایجاد بیشترین گردابه در پایین دست خود شد و بیشترین مقدار عدد استروهال 8/7 St = در 4/0 V = در مانعی با قطر 05/0 D = رخ داد. همچنین در مانع مربعی بیشترین مقدار گردابه در 05/0 D = به قوع پیوست.
محمدرضا براتی؛ مهدی ذاکری نیا؛ ابوطالب هزارجریبی
چکیده
بادستگاه‌های آبیاری آبفشان دوار که یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های آبیاری بارانی میباشد، اخیراً در ایران کاربرد زیادی پیدا کرده است. با توجه به امر لزوم تحقیق در مورد سازگاری این سامانه با شرایط فرهنگی، اقتصادی، اقلیمی ایران و بهینه نمودن کارایی سامانه امری ضروری است. با توجه به موارد فوق هدف از این ارزیابی، شناخت وضع موجود دستگاه ...
بیشتر
بادستگاه‌های آبیاری آبفشان دوار که یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های آبیاری بارانی میباشد، اخیراً در ایران کاربرد زیادی پیدا کرده است. با توجه به امر لزوم تحقیق در مورد سازگاری این سامانه با شرایط فرهنگی، اقتصادی، اقلیمی ایران و بهینه نمودن کارایی سامانه امری ضروری است. با توجه به موارد فوق هدف از این ارزیابی، شناخت وضع موجود دستگاه آبفشان دوار میباشد که بر اساس آن بتوان در جهت بهبود وضعیت دستگاه و رفع نقاط ضعف آن تصمیم‌گیری نمود. اهمیت این موضوع از یک طرف و کمبود اطلاعات از طرف دیگر، ضرورت انجام تحقیقات در این زمینه را روشن می‌سازد. لذا در این راستا ارزیابی سنترپیوت در دو سرعت 10 و 60 درصد بصورت شعاعی و عمودی صورت گرفت که در آن ضریب یکنواختی در عبور دستگاه به صورت شعاعی و با سرعت 10 و 60 درصد، بهترتیب 3/80 و 4/76 درصد و یکنواختی توزیع آب بهترتیب 6/72 و 5/65 درصد به دست آمد. همچنین آزمایش ضریب یکنواختی در جهت عمودی در دو سرعت مذکور به ترتیب 1/61 و 3/59 درصد بهدست آمد. یکنواختی توزیع رطوبت در خاک پس از آبیاری با سرعت 60 درصد نیز اندازهگیری و محاسبه شد که نتیجه مقدار 37/86 درصد را نشان داد. نتایج نشان داد که مقدار یکنواختی توزیع رطوبت خاک از مقدار یکنواختی توزیع آب در سطح مزرعه بیشتر بود که علت آن در جریانات افقی و فرآیند انتقال آب در زیر سطح میباشد. بر‌این اساس در این مناطق با وجود یکنواختی پخش آب حدود 70 درصد، مقدار یکنواختی توزیع رطوبت مناسب است.
مجتبی قره محمودلو؛ جواد شیرزادنیا
چکیده
پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی و مقایسه کیفیت منابع آب زیرزمینی (چشمه و چاه) بخش شرقی دشت گرگان از نظر قابلیت شرب و آبیاری در یک دوره 10 ساله انجام شد. در این تحقیق از نتایج آنالیز شیمیایی 14 چاه و 8 چشمه استفاده شد. از شاخص کیفیت آب (WQI)، دیاگرام شولر و برخی معیارها و استاندارها برای ارزیابی کیفی منابع آب شرب استفاده شد. در بخش آبیاری از ...
بیشتر
پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی و مقایسه کیفیت منابع آب زیرزمینی (چشمه و چاه) بخش شرقی دشت گرگان از نظر قابلیت شرب و آبیاری در یک دوره 10 ساله انجام شد. در این تحقیق از نتایج آنالیز شیمیایی 14 چاه و 8 چشمه استفاده شد. از شاخص کیفیت آب (WQI)، دیاگرام شولر و برخی معیارها و استاندارها برای ارزیابی کیفی منابع آب شرب استفاده شد. در بخش آبیاری از هدایت الکتریکی، نسبت خوردگی، نسبت منیزیم، نسبت جذب سدیم، درصد سدیم محلول، نسبت نفوذپذیری و نسبت کلی استفاده شد. سپس پهنه‌بندی برخی از پارامترها و شاخص‌های موثر در هر بخش در محیط GIS و با استفاده از روش IDW انجام شد. براساس میزان شاخصWQI ، کیفیت تمامی چشمه‌ها و چاه‌های حاشیه ارتفاعات در رده عالی قرار می‌گیرد اما با دور شدن از دشت کیفیت برخی از چاه‌ها از خوب تا ضعیف متغیر است. براساس غلظت برخی از پارامترهای هیدروشیمیایی، استانداردها و دیاگرام شولر به جز یک چاه مابقی منابع آب مورد مطالعه از کیفیت مناسبی برای شرب برخوردار هستند. در بخش آبیاری، براساس دیاگرام ویلکوکس، نسبت جذب سدیم، خطر شوری، شاخص کربنات سدیم باقی‌مانده و نسبت کلی، آب چاه‌های غرب منطقه می‌بایست با احتیاط استفاده شود. به‌طورکلی کیفیت آب چشمه‌ها در هر دو بخش شرب و آبیاری به‌مراتب بهتر از آب چاه‌ها میباشد.
نسیم کمالی؛ بهمن فرهادی بانسوله
چکیده
میزان تبخیر و تعرق گیاهان درون یک منطقه با توجه به پارامترهای هواشناسی، مرحله رشد گیاه و شرایط مدیریتی مزارع دارای تغییرات زمانی و مکانی میباشد. هدف از مطالعه کنونی مقایسه روند تغییرات مکانی و زمانی تبخیر و تعرق ذرت در منطقه ماهیدشت با استفاده از تصاویر ماهوارهای با منابع علمی موجود (به علت نبودن دادههای لایسیمتری) بوده است. ...
بیشتر
میزان تبخیر و تعرق گیاهان درون یک منطقه با توجه به پارامترهای هواشناسی، مرحله رشد گیاه و شرایط مدیریتی مزارع دارای تغییرات زمانی و مکانی میباشد. هدف از مطالعه کنونی مقایسه روند تغییرات مکانی و زمانی تبخیر و تعرق ذرت در منطقه ماهیدشت با استفاده از تصاویر ماهوارهای با منابع علمی موجود (به علت نبودن دادههای لایسیمتری) بوده است. در این مطالعه تبخیر و تعرق روزانه برای چهار مزرعه ذرت واقع در مناطق مختلف دشت با استفاده از الگوریتم سبال و تصاویر ماهوارهای لندست8 در 6 تاریخ در طول دوره رشد گیاه ذرت در سال 1393 تخمین زده شد. از آنجایی که اندازهگیری مزرعهای تبخیر و تعرق واقعی جهت اعتبارسنجی نتایج حاصل از برآورد تبخیر و تعرق براساس الگوریتم سبال وجود نداشت، نتایج نهایی (تبخیر و تعرق) و همچنین نتایج میانی الگوریتم سبال (شاخص دمای سطحی، NDVI و آلبیدو ) با نتایج قابل قبول در دسترس مقایسه شد. نتایج نشان داد تبخیر و تعرق به دست آمده با الگوریتم سبال و نرمافزار AGWAT روند مشابهی داشتند. روند افزایشی و کاهشی دمای سطحی در گذر زمان منطقی بود. متوسط شاخص NDVI در طول دوره رشد در مزارع مورد مطالعه بین 47/0 تا 53/0 بوده که با توجه به منابع در محدوده قابل قبولی قرار دارد. ضریب بازتاب نور (آلبیدو) با متوسط 18/0-17/0 تغییرات اندکی در بین مزارع منتخب داشت. تغییرات زمانی نتایج نشان دهنده روند افزایشی دمای سطحی، تبخیر و تعرق و شاخص گیاهی NDVI تا اواسط دوره رشد و سپس کاهش این پارامترها میباشد.
قاسم حاجی تلخابی؛ محمد همتی؛ سمیه حجابی
چکیده
کاهش سطح و تراز آب دریاچه ارومیه یکی از بحران‌های محیط زیستی منطقه‌ای است. یکی از اقدامات احیاء دریاچه ارومیه انتقال آب بین حوضه‌ای از حوضه زاب به دریاچه ارومیه توسط تونل کانی سیب است. هدف از مطالعه حاضر بررسی هیدرولیکی و هیدرولوژیکی طرح انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه میباشد. برای رسیدن به این هدف، انتقال آب از حوضه زاب ...
بیشتر
کاهش سطح و تراز آب دریاچه ارومیه یکی از بحران‌های محیط زیستی منطقه‌ای است. یکی از اقدامات احیاء دریاچه ارومیه انتقال آب بین حوضه‌ای از حوضه زاب به دریاچه ارومیه توسط تونل کانی سیب است. هدف از مطالعه حاضر بررسی هیدرولیکی و هیدرولوژیکی طرح انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه میباشد. برای رسیدن به این هدف، انتقال آب از حوضه زاب به دریاچه ارومیه در قالب سه سناریو (مخزن خالی، مخزن نیمه پر و مخزن کاملا پر) برای یک دوره 10 ساله شبیهسازی و از نظر هیدرولوژیکی و هیدرولیکی ارزیابی گردید. حل معادله بیلان آب با دخالت روابط هیدرولیکی دبی انتقال آب تونل و سرریز اوجی سد در محیط نرمافزاری MATLAB به صورت روزانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میزان خروجی تونل کمتر از میزانی خواهد بود که در برنامه ستاد احیاء دریاچه ارومیه (600 میلیون متر مکعب) تعیین شده است. لازم به ذکر هست که حجم قابل انتقال آب (با بازدهی 100 درصد) در دوره هیدرولوژیکی خشک (مشابه سال 77-78) در حدود 190 میلیون مترمکعب خواهد بود. علاوه بر آن در حالت پرآبی (مشابه سال 82-83) میزان خروجی تونل در حدود 767 میلیون متر مکعب خواهد بود.
سید امیر حسین موسوی؛ اصلان اگدرنژاد؛ عبدالعلی گیلانی
چکیده
توجه به زراعت برنج به دلیل مصرف زیاد آب در کشاورزی پایدار بسیار اهمیت دارد. این گیاه زراعی مهمترین منبع غذایی در کشور ما محسوب میشود و به همین دلیل اطلاع از مقدار آب مصرفی آن در ارقام مختلف با روشهای کاشت گوناگون مهم است. چون انجام آزمایش‌های متعدد برای اطلاع از این موضوع نیازمند صرف وقت و هزینه بسیار است؛ لازم است از مدلسازی ...
بیشتر
توجه به زراعت برنج به دلیل مصرف زیاد آب در کشاورزی پایدار بسیار اهمیت دارد. این گیاه زراعی مهمترین منبع غذایی در کشور ما محسوب میشود و به همین دلیل اطلاع از مقدار آب مصرفی آن در ارقام مختلف با روشهای کاشت گوناگون مهم است. چون انجام آزمایش‌های متعدد برای اطلاع از این موضوع نیازمند صرف وقت و هزینه بسیار است؛ لازم است از مدلسازی گیاهی استفاده شود. بدین منظور، برای ارزیابی عملکرد، زیست‌توده و کارایی مصرف آب برنج با مدل AquaCrop تحقیقی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. در این تحقیق، دو عامل روش کاشت (D1: نشایی، D2: مستقیم رایج در منطقه و D3: خشکه‌کاری) و رقم برنج (v1: عنبوری قرمز، v2: چمپا و v3: دانیال) برای شبیهسازی پارامترهای مورد مطالعه در نظر گرفته شدند. مقادیر آماره‌های MBE، RMSE و NRMSE برای عملکرد برنج بهترتیب برابر با 25/0 تن در هکتار، 0/1 تن در هکتار و 10/0 بود. این مقادیر برای زیست‌توده بهترتیب برابر با 30/0 تن در هکتار، 15/1 تن در هکتار و 05/0 و برای کارایی مصرف آب بهترتیب برابر با 07/0 کیلوگرم بر مترمکعب، 24/0 کیلوگرم بر مترمکعب و 03/0 بود. مقادیر آماره EF برای عملکرد، زیست‌توده و کارایی مصرف آب برنج بهترتیب برابر با 87/0، 56/0 و 65/0 و مقادیر d برای هر سه پارامتر برابر با 99/0 بود. با توجه به این نتایج، مدل AquaCrop دقت کافی در شبیهسازی عملکرد، زیست‌توده و کارایی مصرف آب برنج جهت نیل به کشاورزی پایدار داشت.
محمدعلی نعماوی زاده؛ اصلان اگدرنژاد؛ علیرضا مسجدی
چکیده
با احداث سدهای بلند در مسیر رودخانه ها، سیلاب مازاد بر گنجایش مخزن بوسیله سرریزها تخلیه میگردد. نظر به اینکه جریان در سرریزها فوق بحرانی میباشد،انرژی جنبشی جریان در انتهای سرریز بسیار زیاد بوده و موجب فرسایش در پایین دست سرریز میشود.بنابراین سرریز نیاز به سازه مستهلاک‌کننده انرژی در قسمت انتهایی داشته تا از انرژی مازاد خروجی کاسته ...
بیشتر
با احداث سدهای بلند در مسیر رودخانه ها، سیلاب مازاد بر گنجایش مخزن بوسیله سرریزها تخلیه میگردد. نظر به اینکه جریان در سرریزها فوق بحرانی میباشد،انرژی جنبشی جریان در انتهای سرریز بسیار زیاد بوده و موجب فرسایش در پایین دست سرریز میشود.بنابراین سرریز نیاز به سازه مستهلاک‌کننده انرژی در قسمت انتهایی داشته تا از انرژی مازاد خروجی کاسته و میزان فرسایش و آبشستگی در پایین‌دست سرریز به حداقل برسد.این تحقیق جهت بررسی آزمایشگاهی تلفات نسبی انرژی در دو مدل سرریز مثلثی ساده و دندانه ای در چهار عدد فرود مختلف و در سه عمق پایاب 100، 90 و 80 درصد انجام شد.متغیرهای مؤثر در این تحقیق عدد فرود و عمق پایاب در انتهای پرش هیدرولیکی در سرریز جامی شکل بود.نتایج این تحقیق نشان داد در سه عمق پایاب،با افزایش عدد فرود تلفات انرژی کاهش مییابد.همچنین تلفات انرژی در حالت مسیر پرتابه آزاد نسبت به دو حالت دیگر به‌دلیل توسعه‌یافتگی کامل پرش هیدرولیکی در سرریز جامی شکل بیشتر میباشد.در حالت مقایسه کلی عملکرد سرریز مثلثی دندانه ای نسبت به حالت بدون دندانه،در اتلاف انرژی بهتر عمل نمود که علت این امر شکستگی و فشردگی خطوط جریان در برخورد با دندانه ها در انتهای قسمت پرتابه سرریز میباشد.همچنین نتایج نشان داد استفاده از دندانه در انتهای پرتابه سرریز باعث اتلاف انرژی در شرایط 100 درصد عمق پایاب در سرریز مثلثی دندانه ای نسبت به سرریز مثلثی ساده بطور متوسط به میزان 7 درصد و در شرایط 90 و 80 درصد عمق پایاب نیز بطور متوسط بترتیب حدود 8 و 10 درصد میباشد.
بنفشه رحیمی؛ مریم حافظ پرست مودت
چکیده
تغییر اقلیم که به معنی تغییرات بلندمدت اقلیمی در یک منطقه است، با افزایش دما و تغییرات الگوی بارش تغییراتی در برآورد تقاضاهای آبی ایجاد کرده است. شبیهسازی منابع و مصارف حوضهی آبریز سد جامیشان با استفاده از مدل WEAP با الگوهای کشت موجود در منطقه بررسی شد. برای ارزیابی تأثیر تغییر اقلیم بر پارامترهای بارش و دما در این منطقه از خروجی‌های ...
بیشتر
تغییر اقلیم که به معنی تغییرات بلندمدت اقلیمی در یک منطقه است، با افزایش دما و تغییرات الگوی بارش تغییراتی در برآورد تقاضاهای آبی ایجاد کرده است. شبیهسازی منابع و مصارف حوضهی آبریز سد جامیشان با استفاده از مدل WEAP با الگوهای کشت موجود در منطقه بررسی شد. برای ارزیابی تأثیر تغییر اقلیم بر پارامترهای بارش و دما در این منطقه از خروجی‌های سناریوی RCP8.5 مدلهای HADGEM2_ES و MIROC5 و از سری مدلهای CMIP5 استفاده شد. در این پژوهش پارامترهای ماهانهی دما و بارش سد جامیشان با استفاده از روش عامل تغییر ریزمقیاس و برای دوره آتی تولید شدند. از روش یادگیری ماشینی رگرسیون بردار پشتیبان تصحیح شده با تغییر در پارامترهای موثر برای پیش بینی رواناب در دوره تغییر اقلیم استفاده گردید. نتایج مدل اقلیمی بهطور میانگین افزایش دمای ۵/۰ تا ۵/۱ درجه سلسیوس را در طول دورهی آماری نشان می‌دهد. نتایج بارش شبیهسازی شده نشان می‌دهد که میانگین بارش ماهیانه با سناریوی8.5 RCP در دورهی آتی در مدل HADGEM2_ES با افزایش ۵ درصدی و در مدل MIROC5 با کاهش ۶ درصدی نسبت به دورهی پایه همراه بوده‌است. بررسی نتایج پیشبینی دبی با استفاده از مدل SVR حاکی از آن است که رواناب نسبت به دورهی پایه با کاهش همراه است. بهمنظور برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب با استفاده از نرم افزار WEAP به شبیهسازی سد جامیشان پرداخته شد. بدین منظور با درنظر گرفتن سه الگوی کشت متفاوت مقادیر تأمین و کمبود برای هر نیاز برآورد گردید. شبیهسازی الگوی کشت‌های مختلف در WEAP نشان می‌دهد بهطور میانگین تأمین برابر با 75 درصد است.
هما رزمخواه؛ رضوان یزدانی؛ امین رستمی راوری؛ علیرضا فرارویی
چکیده
در این تحقیق، مدلCropSyst در اقلید استان فارس و برای کشت گیاه گندم زمستانه رقم الوند تحت تیمارهای آبی 50، 75 و 100درصد آب مورد نیاز گیاه واسنجی و ارزیابی گردید. همچنین دقت مدل در شبیهسازی محصول با استفاده از معادله تبخیر و تعرق پنمن-مونتیث با معادله پریسلی- تیلور مقایسه شد. تحلیل آماری نتایج حاصل از شبیهسازی توسط CropSyst نشان داد که نتایج حاصل ...
بیشتر
در این تحقیق، مدلCropSyst در اقلید استان فارس و برای کشت گیاه گندم زمستانه رقم الوند تحت تیمارهای آبی 50، 75 و 100درصد آب مورد نیاز گیاه واسنجی و ارزیابی گردید. همچنین دقت مدل در شبیهسازی محصول با استفاده از معادله تبخیر و تعرق پنمن-مونتیث با معادله پریسلی- تیلور مقایسه شد. تحلیل آماری نتایج حاصل از شبیهسازی توسط CropSyst نشان داد که نتایج حاصل از معادله پریسلی-تیلور نسبت به پنمن-مونتیث از دقت بالاتری برخوردار است، اما تفاوتها در حدی بود که آزمون F-test در سطح احتمال 5% در واسنجی و اعتبارسنجی شبیهسازی عملکرد گندم با استفاده از معادلات پریسلی-تیلور و پنمن مونتیث تفاوت معنی‌داری نشان نداد. دقت واسنجی و اعتبارسنجی در شبیهسازی عملکرد با استفاده از CropSyst قابل قبول بود. تغییر تیمار آبیاری سبب تفاوت عملکرد شد، بطوریکه کمترین عملکرد حاصل تیمار 50درصد بود. عملکرد گیاه در سالهای زراعی مختلف متفاوت بود، بیشترین عملکرد دانه در هر دو روش تبخیر و تعرق در تیمار آبیاری 100درصد بدست آمد. مقایسه عملکرد شبیه_سازی شده و اندازه گیری-شده نشان داد که خطای شبیه-سازی در تیمار اول در کلیه سالها، در هر دو روش تعرق، کمترین است. با تغییر تیمار آبیاری از 100 به75 و 50درصد مدت زمان پر شدن دانه افزایش یافت. بیشترین مقدار ماده خشک و عملکرد، در هر دو روش تعرق، در تیمار 100درصد در سال اول، و کمترین میزان در تیمار 75درصد در سال سوم حاصل شد. بنابراین مدل در سال سوم در تیمار50 درصد آبیاری عملکردی بیشتر از 75نشان داد.
بهرام جعفری؛ محمد حیدرنژاد
چکیده
سیلاب شدید سال 1398 رودخانه کرخه از یک سو و تغییرات مرفولوژی و شرایط بستر رودخانه طی سالیان بعد از آغاز بهره برداری از سوی دیگر این هشدار را به کارشناسان می‌دهد تا بار دیگر با بررسی دوباره پایداری سد انحرافی کرخه (حمیدیه) از سلامت سد مطمئن شوند. استفاده از مدلهای ریاضی به خاطر دقت بالا و در عین حال سادگی و دستیابی سریع به نتایج و آنالیز ...
بیشتر
سیلاب شدید سال 1398 رودخانه کرخه از یک سو و تغییرات مرفولوژی و شرایط بستر رودخانه طی سالیان بعد از آغاز بهره برداری از سوی دیگر این هشدار را به کارشناسان می‌دهد تا بار دیگر با بررسی دوباره پایداری سد انحرافی کرخه (حمیدیه) از سلامت سد مطمئن شوند. استفاده از مدلهای ریاضی به خاطر دقت بالا و در عین حال سادگی و دستیابی سریع به نتایج و آنالیز دادهها میتواند جایگزین روشهای تجربی گردد. در این تحقیق سعی بر آن شده تا با کمک نرم افزار های HEC-RAS و SAP به مطالعه پایداری سد انحرافی کرخه تحت تاثیر تغییرات مورفولوژی بالادست آن پرداخته شود. نتایج نشان می دهد که سازه سد تنظیمی- انحرافی حمیدیه با توجه به بارگذاری و مدلسازی صورت گرفته در حال حاضر پایدار بوده و از ضرایب پایداری مناسبی برخوردار میباشد. نتایج نشان می دهد که ضرایب اطمینان کنترل پایداری در مقابل لغزش سازه پایه میانی سد حمیدیه تحت بارگذاری‌های Normalو Special بهترتیب برابر با 51/1 و 93/6 است. با توجه به عمر بالای سد حمیدیه و مشاهده آثار فرسودگی و تخریب در سازه های هیدرولیکی آن، انجام مطالعه جهت علاج بخشی و ترمیم این سد پیشنهاد میگردد. نتایج نشان می‌دهد که تنش‌های وارده در پایین‌دست بدنه سرریز سد حمیدیه، مقداری از محدوده مجاز فراتر رفته است.
مژگان مرادی؛ حمیدرضا مرادی؛ مهدی وفاخواه
چکیده
خشکسالی از ویژگیهای اصلی و تکرار شـونده‌ی اقلـیم‌های مختلف و همچنین یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسـانات اقلیمی است. سامانه‌های پایش در تدوین طرح‌های مقابله با خشکسالی و مدیریت آن از اهمیت بسیاری برخوردار میباشد و به همین دلیل از شاخص‌های کمی موجود برای بیان این پدیده استفاده میگردد. از آنجا که این شاخص‌ها به صورت ...
بیشتر
خشکسالی از ویژگیهای اصلی و تکرار شـونده‌ی اقلـیم‌های مختلف و همچنین یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسـانات اقلیمی است. سامانه‌های پایش در تدوین طرح‌های مقابله با خشکسالی و مدیریت آن از اهمیت بسیاری برخوردار میباشد و به همین دلیل از شاخص‌های کمی موجود برای بیان این پدیده استفاده میگردد. از آنجا که این شاخص‌ها به صورت نقطه‌ای محاسبه میگردد، لازم است که به صورت مکانی پردازش شود. در این راستا از روشهای میانیابی و از جمله زمین آمار استفاده میشود. در این پژوهش تحلیل و چگونگی تغییرات زمانی خشکسالی هواشناسی و همچنین قابلیت روشهای کریجینگ، کوکریجینگ، عکس فاصله وزنی (IDW) و تابع شعاعی (RBF)، در تحلیل مکانی خشکسالی هواشناسی در کل حوزه آبخیز کارون مورد ارزیابی قرار گرفت. تحلیل خشکسالی با استفاده ازداده‌های بارندگی 58 ایستگاه بارانسنجی و 11 ایستگاه سینوپتیک با طول دوره آماری 30 ساله در بازه زمانی 66-1365 تا 95-1394 با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) انجام گرفت. سپس نقشه‌های خشکسالی تهیه و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که کمترین مقدار ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) مربوط به روش کوکریجینگ با مقدار (32/0)، و روش تابع شعاعی با مقدار (34/0)، و این روش به عنوان بهترین روش برای سال (92-1391) میباشد. همچنین سال (87-1386)، بیشترین ایستگاه‌ها درگیر خشکسالی خیلی شدید و سال (79-1378)، بیشترین ایستگاه درگیر خشکسالی شدید بودند. نتایج نشان داد که روش کوکریجینگ از دقت بالاتری نسبت به سایر روش‌ها در پهنه‌بندی خشکسالی برخوردار است.
حمیدرضا اسلامی؛ سعید جمالی؛ رضا ایوبی کیا؛ کامیاب اسلامی
چکیده
بررسی سیلاب و پیشبینی حجم احتمالی آن یکی از مشکلات اساسی مدیران حوضه آبریز است که برای جلوگیری از خسارات مالی و جانی نیاز به همکاری بیشتر توسعهدهندگان مدل پیش بینی سیلاب، کاربران آن، مدیران و بهره برداران آب در منطقه دارد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه راهکاری مناسب به منظور برقراری سامانه پیشبینی سیل مبتنی بر همکاری توسعهدهندگان ...
بیشتر
بررسی سیلاب و پیشبینی حجم احتمالی آن یکی از مشکلات اساسی مدیران حوضه آبریز است که برای جلوگیری از خسارات مالی و جانی نیاز به همکاری بیشتر توسعهدهندگان مدل پیش بینی سیلاب، کاربران آن، مدیران و بهره برداران آب در منطقه دارد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه راهکاری مناسب به منظور برقراری سامانه پیشبینی سیل مبتنی بر همکاری توسعهدهندگان مدل، کاربران و مدیران در راستای بهبود مدیریت و کاهش آسیب ناشی از سیلاب است. در این پژوهش، برای پیشبینی جریان در 5 حوضه کارون4، سیمره، رودبار، سردشت و آزاد طی هفت سال از نقشه‌های هواشناسی دو مدل پیش بینی بارشCOLA WRF برای پیشبینی بارش استفاده گردید که در نهایت خروجی آن در مدل شبیهسازی NAM توسعه داده شده منجر به پیشبینی جریان و سیلاب در روزهای آینده حوضه و کاهش خسارت مالی و جانی شد. نتایج حاصل از گزارشها بیانگر قرارگیری 70 درصد پیشبینیها در بازه سیلاب مشاهداتی است.
حمزه سعیدیان؛ کوروش شیرانی؛ افشین سلاجقه؛ رامین احمدی
چکیده
یکی از مهمترین اشکال فرسایش آبی که باعث تخریب گسترده زمین میشود فرسایش خندقی است که در اقلیم‌های مختلف شدت آن نیز تغییرات زیادی دارد. در این پژوهش لایه‌های اطلاعاتی عوامل محیطی مانند نوع خاک، سنگ شناسی، کاربری اراضی، NDVI، بارش، تراکم آبراهه، فاصله از آبراهه و نوع اقلیم با استفاده از GIS برای حوزه آبخیز سراب هلیل استان کرمان به دست ...
بیشتر
یکی از مهمترین اشکال فرسایش آبی که باعث تخریب گسترده زمین میشود فرسایش خندقی است که در اقلیم‌های مختلف شدت آن نیز تغییرات زیادی دارد. در این پژوهش لایه‌های اطلاعاتی عوامل محیطی مانند نوع خاک، سنگ شناسی، کاربری اراضی، NDVI، بارش، تراکم آبراهه، فاصله از آبراهه و نوع اقلیم با استفاده از GIS برای حوزه آبخیز سراب هلیل استان کرمان به دست آمدند. سپس با استفاده از روش PCA مهمترین عوامل محیطی مؤثر شناسایی شدند و در نهایت نیز با استفاده از مدل بیشینه آنتروپی نقشه مناطق مستعد فرسایش خندقی به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که مهمترین عوامل محیطی تأثیر گذار در فرسایش خندقی در منطقه مورد مطالعه نوع اقلیم، سنگ شناسی، بارش و نوع خاک می‌باشند. نقشه مناطق مستعد فرسایش خندقی عوامل محیطی نیز نشان داد که عوامل محیطی در شرق و جنوب و جنوب شرقی دارای اثرات بیشتری در کاهش فرسایش خندقی می‌باشند و به سمت مرکز حوزه و شمال و غرب حوزه فرسایش خندقی افزایش مییابد و اثرات عوامل محیطی در افزایش فرسایش خندقی بیشتر میشود. همچنین مساحت زیر منحنی ROC (AUC) در حالت‌های واسنجی مدل بیشینه آنتروپی 861/0 و در حالت اعتبار سنجی مدل بیشینه آنتروپی 837/0 به دست آمد. بنابراین مدل بیشینه آنتروپی عملکرد مناسبی برای پیش بینی مناطق مستعد فرسایش خندقی از خود نشان داد.
منصور نوری؛ سعید برومندنسب
چکیده
نیشکر یکی از مهمترین گیاهان مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری است که از دیرباز تاکنون در استان خوزستان کشت میگردد. این گیاه دارای دورهی رشد طولانی و نیاز آبی بسیار زیادی است. روش آبیاری نیشکر جویچه‌ای است. این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر شکل جویچه در راندمان آبیاری مزارع نیشکر استان خوزستان و در منطقه کشت‌وصنعت کارون انجام شده است. ...
بیشتر
نیشکر یکی از مهمترین گیاهان مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری است که از دیرباز تاکنون در استان خوزستان کشت میگردد. این گیاه دارای دورهی رشد طولانی و نیاز آبی بسیار زیادی است. روش آبیاری نیشکر جویچه‌ای است. این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر شکل جویچه در راندمان آبیاری مزارع نیشکر استان خوزستان و در منطقه کشت‌وصنعت کارون انجام شده است. در این تحقیق سه تیمار عمق جویچه بهترتیب با اعماق 30، 22 و 16 سانتی‌متر با سه تکرار در اراضی کشت‌وصنعت نیشکر کارون انجام گرفت. تیمارهای مذکور بهترتیب با حروف A ، B و C نشان داده شده‌اند. نتایج بیانگر این است که در طی سه نوبت ارزیابی، راندمان کاربرد در جویچه آزمایشی A بهطور متوسط 2/71% ، در جویچهی B ،7/63 % و در جویچهی C، 5/80 % اندازهگیری شد. بیشترین تلفات عمقی بهطور متوسط 3/36 درصد مربوط به جویچهی B و کمترین تلفات عمقی با 5/19 درصد مربوط به جویچهی C است. بنابراین جویچهی C دارای بیشترین راندمان و کمترین تلفات عمقی است. همچنین از نظر عملکرد شکر تیمار C نسبت به تیمارهای A و B در سطح 5% معنیدار بود.
چنور عبدی چوپلو؛ مسعود قدسیان؛ محمد واقفی؛ سارا کازرونی؛ الناز بداغی
چکیده
پیش بینی میزان آبشستگی موضعی در پایین دست سازه های هیدرولیکی از موضوعات مورد توجه محققان در سالهای اخیر بوده است .در این تحقیق آبشستگی پایین دست سرریز کلیدپیانویی ذوزنقه ای شکل تحت تغییرات شرایط هیدرولیکی جریان و ارتفاع ریزش جریان عبوری از سرریز به صورت آزمایشگاهی در کانالی به طول 10 متر و عرض و ارتفاع 75/0 و 80/0 متر در آزمایشگاه هیدرولیک ...
بیشتر
پیش بینی میزان آبشستگی موضعی در پایین دست سازه های هیدرولیکی از موضوعات مورد توجه محققان در سالهای اخیر بوده است .در این تحقیق آبشستگی پایین دست سرریز کلیدپیانویی ذوزنقه ای شکل تحت تغییرات شرایط هیدرولیکی جریان و ارتفاع ریزش جریان عبوری از سرریز به صورت آزمایشگاهی در کانالی به طول 10 متر و عرض و ارتفاع 75/0 و 80/0 متر در آزمایشگاه هیدرولیک گروه مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی، دانشگاه تربیت مدرس تهران بررسی شده است. از رسوبات یکنواخت و غیر چسبنده با قطر متوسط 2 میلی متر به طول و عرض 3 و 75/0 متر در پایین دست سرریز کلیدپیانویی استفاده شد. تمامی آزمایش ها در شرایط جریان آزاد انجام گردید. نتایج نشان داد که محل رخداد بیشینه عمق آبشستگی با افزایش ارتفاع ریزش جریان، در فاصله دورتری از سرریز قرار می گیرد. بیشینه عمق آبشستگی با افزایش ارتفاع ریزش جریان، افزایش می یابد. آبشستگی در میانه عرضی بستر کمتر از جدارهها آن می شود. افزایش ارتفاع ریزش جریان همراه با تغییرات بیشتری در توپوگرافی بستر می باشد.
صمد عبدی؛ سعید سعادت
چکیده
فرآیند نفوذ آب به خاک یکی از اجزاء اصلی چرخه هیدرولوژی است که در مباحث مختلف اهمیت بسیاری دارد. از اینرو ارزیابی روشهای مختلف برآورد آن امری ضروری می-باشد. در این مطالعه 11 نقطه در مناطق مختلف استان لرستان انتخاب و اندازه گیری نفوذ با استفاده از حلقه دوگانه در این نقاط انجام شد سپس معادلات کاستیاکوف، کاستیاکوف اصلاح شده، فیلیپ و ...
بیشتر
فرآیند نفوذ آب به خاک یکی از اجزاء اصلی چرخه هیدرولوژی است که در مباحث مختلف اهمیت بسیاری دارد. از اینرو ارزیابی روشهای مختلف برآورد آن امری ضروری می-باشد. در این مطالعه 11 نقطه در مناطق مختلف استان لرستان انتخاب و اندازه گیری نفوذ با استفاده از حلقه دوگانه در این نقاط انجام شد سپس معادلات کاستیاکوف، کاستیاکوف اصلاح شده، فیلیپ و SCS مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد مدل کاستیاکوف برای مناطق: سرناوه (نورآباد)، کوهدشت، پلدختر، جوجهحیدر (اشترینان) و دوره، مدل SCS برای مناطق: ازنا، دهپهلوان (نورآباد)، سرنمک (خرم آباد) و ازناسگوند (خرم آباد) و مدل فیلیپ برای مناطق خایان (بروجرد) و کیوره (بروجرد) بیشترین دقت را نسبت به دادههای مشاهداتی و سایر مدلهای تجربی داشتهاند. بر اساس آنالیز واریانس انجام شده، مقدار نفوذ برآورد شده با هر 4 روش نسبت به مقادیر نفوذ میدانی فاقد اختلاف معنیدار بودند. به طور کلی میتوان گفت در بیشتر نقاط مورد مطالعه عملکرد مدل کاستیاکوف قابل قبول و عملکرد مدل SCS ضعیف بود.
وحید مردانی؛ مریم ایلانلو؛ ندا اورک
چکیده
دانستن درباره بیابانهای ایران از آن حیث اهمیت دارد که شرایط جغرافیایی و اقلیمی بیابان خود به خود، هیچگاه رو به گسترش نبوده و نیست. آنچه بیابان‌ها را گسترش می‌دهد رابطه‌ای است که از نظر طبیعی مناطق بیابانی با محیط پیرامون خود دارند. تغییر اقلیم در طی چند دهه اخیر سبب شده است که مخاطرات اقلیمی در مناطق بیابانی خسارات جانی و مالی زیادی ...
بیشتر
دانستن درباره بیابانهای ایران از آن حیث اهمیت دارد که شرایط جغرافیایی و اقلیمی بیابان خود به خود، هیچگاه رو به گسترش نبوده و نیست. آنچه بیابان‌ها را گسترش می‌دهد رابطه‌ای است که از نظر طبیعی مناطق بیابانی با محیط پیرامون خود دارند. تغییر اقلیم در طی چند دهه اخیر سبب شده است که مخاطرات اقلیمی در مناطق بیابانی خسارات جانی و مالی زیادی به بار بیاورد. هدف از این پژوهش برنامه‌ریزی فضایی مخاطرات اقلیمی به منظور کاهش خسارات آنها در مناطق بیابانی میباشد. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و به لحاظ روش کاربردی میباشد. در ابتدا به شناسایی مهمترین مخاطرات اقلیمی در مناطق بیابانی پرداخته شد. سپس با استفاده از نظر کارشناسان و مصاحبه با آنان مهمترین معیارها و راهبردها در جهت کاهش خسارات مخاطرات اقلیمی در مناطق بیابانی شناخته شدند. نتایج نشان داد خشکسالی، افزایش شدت دما، بارش سنگین و کوتاه مدت، یخبندان ریزگردها و طوفان شن و ماسه و سیلاب‌ها مهمترین مخاطرات اقلیمی در طی چند سال گذشته شناسایی شدند. در این تحقیق هزینه – سود، مشارکت مردمی، ابزارهای تکنولوژی و علمی در دسترس، فشارهای سیاسی و اجتماعی، تناسب و سازگاری با محیط زیست، مدیریت سنتی و دانش بومی، درآمدهای نفتی دولت، مدیریت‌های موقتی، مشکلات مربوط به نوآوری و تغییر روش‌ها، راحت طلبی‌های سیستم‌های اداری دولتی علی بوده و زمان، زیبایی چشم‌انداز، منابع انسانی متخصص، مسائل اورژانسی ناشی از مخاطرات اقلیمی معلول به حساب می‌آیند. نتایج نشان می‌دهد، که تصویب قانون جدید و جامع مرتبط با مخاطرات اقلیمی مهمترین راهبرد حقوقی میباشد.
صدیقه ابراهیمیان؛ ناصر طهماسبی پور؛ محسن عادلی؛ حسین زینی وند
چکیده
تبخیر از جمله مهم ترین تلفات محسوس از سطوح آبی به ویژه مناطق بیابانی است. از آن جایی که مقدار زیادی آب موجود با ذخیره در مخازن تامین میشود، تلفات آب به صورت تبخیر از سطح این مخازن یکی از منابع اتلاف آب میباشد. تاکنون راهکارهای مختلفی برای کاهش میزان تبخیر ارائه شده است. در پژوهش حاضر که با هدف کاهش میزان تبخیر از تشتک های تبخیر ...
بیشتر
تبخیر از جمله مهم ترین تلفات محسوس از سطوح آبی به ویژه مناطق بیابانی است. از آن جایی که مقدار زیادی آب موجود با ذخیره در مخازن تامین میشود، تلفات آب به صورت تبخیر از سطح این مخازن یکی از منابع اتلاف آب میباشد. تاکنون راهکارهای مختلفی برای کاهش میزان تبخیر ارائه شده است. در پژوهش حاضر که با هدف کاهش میزان تبخیر از تشتک های تبخیر کلاس A انجام گرفت، سعی شده تا برای اولین بار کارایی سه نوع توپ به عنوان پوشش کاهنده تبخیر بررسی گردد. توپ های مورد استفاده شامل سه نوع توپ دو روزنه و شش روزنه و بدون روزنه با قطر 7 سانتی متر از جنس پروپیلن مورد استفاده قرار گرفت. به منظور بررسی عملکرد این پوشش ها در کاهش تبخیر تشتک های کلاس A به مدت 2 ماه از 1/6/1400 تا 30/7/1400 بررسی شدند. بر اساس آزمون مقایسه میانگین توکی و دانکن، سه نمونه توپ به لحاظ تغییرات میزان تبخیر و دما با شاهد اختلاف معناداری در سطح 5 درصد داشتند. نتایج به دست آمده نشان داد توپ های بدون روزنه با کارایی 70.6 درصد بیشترین سهم را در کاهش تبخیر داشتند در حالی که توپ های دو روزنه و شش روزنه با کارایی 45و30 درصد در اولویت های بعدی قرار گرفتند. در نهایت توپ های بدون روزنه به دلیل زبری مناسب و بیشتر در سطح و ثابت ماندن درصد فضاهای خالی در طول زمان، به عنوان بهترین پوشش کاهنده تبخیر در پژوهش حاضر شناسایی گردیدند.
اشرف احمدلو؛ ذبیح الله خانی تملیه
چکیده
ازآنجایی‌که کلر ماده‌ای با سمیت بالاست اگر با عناصر آلی در فاضلاب ترکیب شود سبب ایجاد ترکیبات بودار میشود و سبب ایجاد محصولات جانبی در فاضلاب شده و برخی از آنها بهعنوان ترکیبات سرطان‌زا وجهش زا شناخته‌شده است. برای همین منظور تحقیق در مورد میزان مصرف کلر در فصول مختلف سال مهم میباشد و با توجه به شرایط آب و هوایی و فرهنگ و بار ...
بیشتر
ازآنجایی‌که کلر ماده‌ای با سمیت بالاست اگر با عناصر آلی در فاضلاب ترکیب شود سبب ایجاد ترکیبات بودار میشود و سبب ایجاد محصولات جانبی در فاضلاب شده و برخی از آنها بهعنوان ترکیبات سرطان‌زا وجهش زا شناخته‌شده است. برای همین منظور تحقیق در مورد میزان مصرف کلر در فصول مختلف سال مهم میباشد و با توجه به شرایط آب و هوایی و فرهنگ و بار میکروبی هر منطقه میزان مصرف آن متغیر میباشد. پارامترهای ویژه‌ای در ارتباط با کاربرد کلر برای تصفیه مواد زائد وجود دارد و با اطمینان میتوان گفت که مصرف کلر با افزایش مقدار BOD در مواد زائد افزایش مییابد و همراه با تغییرات مقدار BOD تغییر می‌کند. ازاینرو در این تحقیق سعی بر آن شده به مقدار بهینه مصرف کلر را که در گندزدایی و تولید تری هالو متان‌ها مؤثر میباشد دست پیدا کرده و با انجام آزمون‌هایی روی تعدادی از پارامترهای نمونه‌های پساب خروجی در فصول مختلف سال ازجمله (دما،pH،COD،BOD، کلیفرم کل و کلیفرم فضولات انسانی و...) بررسی گردد. از اینرو تصفیه‌خانه فاضلاب لجن فعال اراک بهعنوان پایلوت انتخاب گردید. سپس نتایج حاصل از تحقیق با استفاده از روشهای آماری (همبستگی پیرسون) نشان داد که میزان مصرف کلر در فصول مختلف سال با تغییر شرایط آب‌وهوایی ،بار میکروبی تغییر داشته و در فصول گرم مصرف کلر افزایش و در فصول سرد کاهش پیداکرده و مقدار مصرف کلر همبستگی شدید و ارتباط معناداری با میزان کلیفرم داشته که در این تحقیق نقطه بهینه مصرف کلر در بالاترین مقدار کلیفرم در محدوده بین 15000-20000 کیلوگرم بوده است.
زینب حمید؛ امیر سلطانی محمدی؛ سعید برومندنسب
چکیده
یکی از راهکارهای استفاده مجدد از آب‌های شور، نمک‌زدایی آنها توسط انرژی خورشیدی است. هدف ازانجام تحقیق حاضر بررسی اثر توأم پارامترهای عایق، آیینه و همچنین میزان آب اضافه‌شده به مخازن بر میزان تولید آب در سیستم‌های تقطیرگر خورشیدی است.بدین منظور تحقیق حاضر در سال 1398در چهار سیستم تقطیرگر خورشیدی، در دو جهت شمالی–جنوبی و جنوبی–شمالی ...
بیشتر
یکی از راهکارهای استفاده مجدد از آب‌های شور، نمک‌زدایی آنها توسط انرژی خورشیدی است. هدف ازانجام تحقیق حاضر بررسی اثر توأم پارامترهای عایق، آیینه و همچنین میزان آب اضافه‌شده به مخازن بر میزان تولید آب در سیستم‌های تقطیرگر خورشیدی است.بدین منظور تحقیق حاضر در سال 1398در چهار سیستم تقطیرگر خورشیدی، در دو جهت شمالی–جنوبی و جنوبی–شمالی که بر بام گلخانه آبیاری تقطیری نصب‌شده دردانشکده مهندسی آب ومحیط‌زیست دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. آزمایش‌ها در دو هفته تحت شرایط (وجود عایق و بسته بودن آیینه‌ها؛ وجود عایق و باز بودن آیینه‌ها؛ هر حالت در یک هفته) بررسی شدند. عمق آب در مخازن ثابت و دو سانتی‌متر بود.نتایج نشان داد،در صورت وجود عایق یونولیت باز بودن آیینه‌ها درمخازن با شیب پوشش شمالی– جنوبی سبب کاهش در تولید تا 10% ودرمخازن با شیب پوشش جنوبی–شمالی سبب افزایش در تولید تا 26% شدند. باز بودن آیینه‌ها درمخازن با شیب پوشش شمالی-جنوبی سبب کاهش میزان تبخیر و درنتیجه کاهش میزان آب اضافه‌شده تا 8%؛ و در مخازن با شیب پوشش جنوبی–شمالی سبب کاهش تا 2% شد.شرایط بهینه برای انجام آزمایش هادر صورت وجودعایق بسته بودن آیینه هادر جهت شمالی–جنوبی و باز بودن آیینه ها در جهت جنوبی–شمالی بود.
